سراج24، سعیده اسدیان/ در دنیای امروز که تکنولوژی و اینترنت حرف اول را میزند دیگر بازیهای قدیمی چندان جذابیتی برای بچهها ندارند و الک و دولک، دزد و پلیس، گل یا پوچ، عمو زنجیرباف و ... آنقدرها روی بورس نیست، در عوض در دست هر بچهای یک تبلت یا گوشی موبایل میبینید و هیجانی که از بازی اینترنتیاش دارد آنقدر عادی شده که هیچ کس را شگفتزده نمیکند.
اینکه این روزها بازیهای اینترنتی با اقبال بیشتری از سوی کودکان و نوجوانان مواجه شدهاند غیرقابل انکار است اما باید به این نکته توجه داشت که این بازیها چه آوردهای دارند و چه تأثیری روی بچهها میگذارند؟
چقدر از این بازیهایی که سرگرمی کودکان و نوجوانان شده بومی است و چه تعداد از آنها سوغات فرنگ است و در راستای جنگ نرم رسانهای، نسل جدید را هدف قرار داده است؟ چه تعداد از بازیسازهای ایرانی به بعد تربیتی در طراحی بازیها فکر میکنند و چه تعداد از آنها تنها با هدف کسب درآمد به این فضا وارد میشوند؟
حالا در بحبوحه هجوم انواع و اقسام بازیهای اینترنتی، یک خانم که مادر دو دختر و یک پسر کوچک است اقدام به طراحی بازیهایی با ابعاد تربیتی و مذهبی کرده تا بتواند با زبان بازی، بسیاری از مفاهیم را به شکلی ساده به بچهها آموزش دهد.
فاطمه دهقان که متولد سال 58 و فارغالتحصیل رشته اقتصاد از دانشگاه تهران است، در گفتوگو با خبرنگار فارس درباره شروع کار خود گفت: من سال ۸۰ از دانشگاه فارغ التحصیل شدم اما علاقه به کارهای کامپیوتری و برنامه نویسی باعث شد تا از طریق نرم افزارهای آموزشی ساخت بازی را یاد بگیرم، سال ۹۳ کار آغاز کردم و اولین کاری که تولید کردم نرمافزار دختران بهشتی بود که حجاب را برای دختربچهها توضیح میداد.
از صدای دخترانم در بازی دختران بهشتی استفاده کردم
با توجه به اینکه هیچ گونه امکاناتی نداشتیم و از جایی هم به صورت مالی حمایت نمی شدیم مجبور بودم تا تمام کارها را خودم انجام دهم آن زمان من دو دختر سه و هفت ساله داشتم که برای صدای بچه ها در بازی دختران بهشتی از آنها استفاده کردم و کل کار از صدابرداری و تدوین صدا فتوشاپ تصاویر رنگ و جملات همگی کار خودم بود و در این زمینه اطرافیان مثل همسر و برادرم نیز به من خیلی کمک کردند.
در نسخه اولیه دختران بهشتی که به صورت سی دی ارائه میشد، علاوه بر اینکه از صدای بچههای خودم استفاده کرده بودم، تصاویر هم از اینترنت بود بنابراین من هزینهای پرداخت نکردم و تنها هزینه صرف شده برای تولید بازی همان سی دی آموزشی بود که برای یادگیری شیوه کار تهیه کرده بودم، تبلیغات در کار اولیه ضعیف بود و ما سعی می کردیم با پخش محصول بین ارگانها و مراکز آموزشی آن را معرفی کنیم.
بعد از مدتی با همراهی مجموعه سراج توانستیم کارهای گرافیکی را انجام دهیم و مجموعهای پربارتر و حرفهایتر را ارائه کنیم، بعد از همکاری با این مجموعه هم ظاهر کار خیلی تغییر کرد و هم تبلیغات بهتری انجام شد.
بازی «دختران بهشتی» با استقبال مواجه شد
نسخه جدیدی که از دختران بهشتی ارائه شد به شکل نرم افزار موبایلی بود که مورد توجه خانوادهها قرار گرفت و خوشبختانه بازخوردهای خوبی هم از آن دریافت کردم، مثلاً یکی از مادرها تعریف کرده بود که وقتی سوار تاکسی شده دخترش قسمتهایی از نرم افزار را که به نحوه نشستن در تاکسی و نزدیک نشدن به نامحرم ارتباط داشته را بیان کرده است.
البته این بازی فقط مربوط به دخترها نیست و پسرها هم آن را دیدهاند، مادری تعریف کرده بود که یک بار پسرش او را با ناخنهای لاک زده دیده و گفته مادر چرا به ناخن هایت لاک زدی؟ اگر نامحرم آنها را ببیند گناه میکنی مادر هم برایش توضیح داده که افراد در خانه همگی محرم هستند.
وی در ادامه گفت: بعد از مدتی تصاویر زمینه مناسبتی برای گوشی و کامپیوتر تهیه کردم که این تصاویر به مناسبتهای مختلف مذهبی تغییر میکرد که آن هم با استقبال خوبی مواجه شد.
جامعه هدف ما در بازیها بچههایی هستند که اصلاً با مفهوم حجاب آشنایی ندارد
البته در مسیر تولید این محصولات گاهی انتقادات و پیشنهاداتی هم دریافت میکردیم که سعی کردیم به آنها ترتیب اثر بدهیم، مثلاً یک بار از حوزه علمیه تماس گرفتند و انتقاد این بود که در نقاشیهای استفاده شده حجاب رعایت نشده و یا معتقد بودند نباید خیلی از رنگهای روشن مثل قرمز استفاده کرد اما ما آنها را متقاعد کردیم که جامعه هدف در این بازیها بچههایی هستند که اصلاً با مفهوم حجاب آشنایی ندارد و باید خیلی آهسته و به شیوه ساده این مفاهیم را به آنها منتقل کنیم.
دهقان به بازی «حجاب زیبای من» اشاره کرد و گفت: یکی دیگر از بازی هایی که طراحی کردم الهام گرفته از یک بازی خارجی به نام «dress up» بود که بچه ها را تشویق می کرد تا پوشش نامناسبی را که با حرف ما سازگاری نداشت برای شخصیت موجود در بازی انتخاب کنند اما من بازی خود را به گونهای طراحی کردم که کودک لباس مناسب را به تن شخصیت بازی کرده و لاک آن را پاک کند.
متأسفانه در اپهای مذهبی خلاء زیادی وجود دارد
وی با بیان اینکه متأسفانه در اپهای مذهبی خلاء زیادی وجود دارد، گفت: ساخت بازیهای مذهبی جای کار زیادی دارد متاسفانه در مورد حجاب اصلاً کار نشده بود و دوست داشتم من اولین کسی باشم که در این زمینه فعالیت میکنم.
تمام تلاشم این بود که به جای یک بازی خشک و بیروح، محیط رنگارنگ و جذابی را در بازی ایجاد کرده و با استفاده از جملات ساده و تأثیرگذار بچهها را با مفهوم حجاب آشنا کنم.
دهقان دغدغه خود برای انتقال مفاهیم مذهبی به دخترهایش را مبنای ایده طراحی این بازیها عنوان کرد و افزود: بیشترین بازخوردهایی که داشتم مربوط به بازی دختران بهشتی بوده، کارهای جدید دیگری هم مثل «جوجه رنگی»، «جغد عروسکی» و «هدیهای برای مادر» داریم که مهارتهای رفتاری را در قالب بازی به کودکان آموزش میدهند.
ما یک پسر کوچک هم داریم که خیلی زود عصبانی میشد برای اینکه بتوانیم به او یاد بدهیم که هنگام عصبانیت چه کار کند بازی «جوجه رنگی» را درست کردیم، همچنین پسرم با مشکل ترس از خواب مواجه بود و همین دغدغهای شد تا بازی «جغد عروسکی» را طراحی کنم، در این نرم افزار به کودک بازی با سایهها آموزش دادم و و اینکه وقتی بچه میخواهد بخوابد حتماً «قل هو الله احد» را بخواند.
برای هر بازی تقریبا ۳ تا ۴ ماه زمان اختصاص میدهیم
در بازیها به دنبال این هستم که بچهها بدانند هر انتخاب آنها در جامعه چه اثری را از خود به جای میگذارد و هر نکته کوچک را با استفاده از یک حدیث، آیه یا روایت به آنها آموزش دادیم، مثلاً در بازی «هدیهای برای مادر» به آنها یاد دادم که لازم نیست حتماً برای مادرشان هدیههای گرانقیمت بخرند و میتوانند با پول قلک خودشان یک شاخه گل برای مادر هدیه بگیرند و در قالب آموزشهای مذهبی به آنها یاد دادیم همین که بچهها وظایف خود را انجام دهند پدر و مادر از آنها راضی هستند، همین نکات کوچک در تربیت بچهها بسیار تأثیر دارد و ما هم به دنبال این هستیم تا این نکات را در بازیها بیشتر عنوان کنیم.
وی درباره زمان ساخت این بازیها گفت: ما برای هر بازی تقریبا ۳ تا ۴ ماه زمان اختصاص میدهیم، برای بازیهای جدید صداپیشه استخدام کردم، یک گرافیست که کار طراحی را انجام میدهد و یک نویسنده که داستان را مینویسد، برای اینها حداقل ۱۰ میلیون تومان هزینه شده است.
به دنبال کسب درآمد نیستم/ دانلود اپلیکیشنها رایگان است
اپلیکیشنهایی که ما به جهت دانلود گذاشتهایم رایگان است به همین جهت تاکنون درآمد خاصی نداشتم و سعی کردم از طریق تبلیغات درآمد داشته باشم چون معتقدم اگر این اپلیکیشنها فروشی شود استقبال از آنها و تعداد دانلودها کاهش مییابد، هدف من کسب درآمد نیست بلکه میخواهم بچه ها در قالب بازی،مهارتهای رفتاری و نکات مذهبی را یاد بگیرند، به همین جهت با همفکری همسرم به این نتیجه رسیدیم که نرمافزار «دختران بهشتی» را که خیلی از آن استفاده شده به زبان انگلیسی و عربی هم منتشر کنیم.
وی ادامه داد: خوشبختانه استقبال از این بازیها به اندازهای بوده که بارها از آلمان، دانمارک و سایر کشورها با ما تماس گرفتند و تشکر کردند اما متأسفانه ما هنوز به اندازه کافی شناخته شده نیستیم، دوست داشتم تبلیغ تلویزیونی داشته باشیم چرا که رسانه ملی مخاطب زیادی دارد اما هزینه تبلیغ تلویزیونی آن قدر بالا و عجیب بود که ما توان تأمین هزینه آن را نداشتیم.
طراحی بازی «بهشت کوچک من» با هدف آشنایی کودکان با مفهوم عاشورا
این بازیساز ایرانی عمده ضعف کار خود را در نحوه معرفی این اپلیکیشنها دانست و افزود: ای کاش مجموعههایی که شناخته شده هستند نسبت به معرفی کار ما اقدام کنند، ما بیشتر به دنبال حمایت معنوی هستیم تا حمایت مادی، اخیراً مجموعه سراج یک سری دورهمی را ترتیب داده تا بازی سازها دور هم جمع شوند و با همدیگر مشارکت داشته باشند که البته من در این مسیر هنوز به جایی نرسیدهام.
وی در مورد کارهای جدید خود گفت: یکسری درخواست تصاویر پس زمینه کارتونی با موضوع حجاب برای موبایل دارم، یک بازی دیگری هم تحت عنوان «بهشت کوچک من» طراحی کردم که درباره آماده سازی حسینیه برای ایام عزاداری است، هدف از طراحی این بازی آشنایی کودکان با مفهوم عزاداری عاشورا و قیام امام حسین است، در این بازی از کودک سوالاتی پرسیده میشود و بعد از پاسخ درست، قفل بازیها باز میشود و در همین حال یک سری مداحیهای آرامی پخش میشود تا بچه با محیط انس و الفت پیدا کند.
در خانه کنار و کنار سه فرزندم بازیها را میسازم
این بازیها برای بچههای ۸ سال به بالا است، هدف من انتقال مفاهیم مذهبی و تربیتی است که تاکنون برای بچهها کار نشده بود، چون خودم مادر بودم و درگیر یک سری مسائل شدهام به خوبی میتوانم نیاز خانوادهها را در این زمینه درک کنم، متأسفانه یکی از مسائلی که خیلی اوقات نادیده گرفته میشود بودن در کنار بچههاست، من دوست نداشتم بیرون از خانه کار کنم الان هم میز کار من در اتاق پذیرایی است.
خانمها فکر نکنند کار کردن در اجتماع این است که حتماً خودشان بیرون از خانه باشند و بچه را به مهد کودک بفرستند و همسرشان هم مدام تنها بماند، آنها میتوانند در کنار بچههای خود باشند و وارد بازار کاری شوند که به آن علاقه دارند، کار خودشان را کوچک و بی ارزش نبینند چرا که شاید یک نفر به کاری که آنها انجام میدهند نیاز داشته باشد.
غربیها با ساخت بازی و انیمیشنها تربیت کودکان را هدف قرار دادهاند
متأسفانه کشورهای غربی با ساخت انیمیشنها و یا بازیها در یک جنگ نرم سایبری برای ۳۰ تا ۴۰ سال آینده بچهها برنامه ریزی میکنند و تربیت آنها را هدف قرار میدهند، یک بار یک بچهای به من پیام داده و گفته بود من خیلی حجاب را دوست دارم اما مادرم به من اجازه نمیدهد که حجاب داشته باشم چون خودش هم اصلاً حجاب ندارد، خب ما به دنبال خراب کردن ارتباط بچه با خانواده نیستیم به همین دلیل به کودک گفتم شما کار خود را انجام بده شاید مادر هم تشویق شد و به حجاب رو آورد.
فعلاً اولویت ما این است که چگونه کار خود را هرچه بیشتر به مردم معرفی کنیم، من روی تمامی جملههایی که در محتوای بازیها گفته میشود فکر کردم که در عین کوتاه بودن برای بچه اذیت کننده نباشد و بتواند به راحتی آن را درک کند.
متأسفانه مقوله حجاب برای کودکان اصلاً معرفی نشده، من از الان این کار را شروع کردم و امیدوارم تا ۳۰ سال آینده نتیجه این کار را بگیرم، آن قدر حجاب برای بچهها به اشتباه تعریف شده یا اصلاً تعریف نشده که یک بار یکی از همشاگردیهای دخترم به او گفته بود شما در خانه هم حجاب دارید؟ که دخترم در پاسخ گفته بود نه جایی که نامحرم نیست حجاب نداریم حتی لاک میزنیم و لباسهای زیبا میپوشیم.
مهر تأیید معلمها بر نرمافزار «کلاس اولیها»
دهقان بازی «کلاس اولیها» را یکی دیگر از تولیدات اثربخش خود معرفی کرد و گفت: یکی دیگر از کارهایی که انجام دادم برنامه «کلاس اولیها» است، پارسال پسر من کلاس اول بود و متأسفانه نسبت به درس و مدرسه هیچ علاقهای از خود نشان نمیداد.
ما تا آذرماه ما این مشکل را داشتیم و من به دنبال نرم افزاری بودم که بتواند در رابطه با درس و مدرسه بچه را تشویق کند اما چیزی پیدا نکردم، به همین دلیل خودم دست به کار شدم و پنج ماه طول کشید تا نرم افزار «کلاس اولیها» را تولید کنم، خوشبختانه این نرمافزار از طرف معلمها مورد تایید قرار گرفت، در واقع این نرم افزار در قالب بازی تمرینهای کتاب را به بچهها آموزش میدهد.
انتهای پیام/