پُل زدن به فاصله‌ی بین انتظارات ایران و آمریکا در توان اروپایی ها نیست

به گزارش سراج24، امیرعلی ابوالفتح تحلیلگر مسائل بین الملل درباره علت اجرایی نشدن اینستکس تا کنون می گوید: به نظر می رسد که اگر ایران می پذیرفت که مبادلاتش با اروپا صرفا در حوزه دارو، غذا و تجهیزات پزشکی باشد، از مدت ها قبل اینستکس راه اندازی شده بود و الان شاهد مبادله در این حوزه ها بودیم اما انتظار ایران این است که هر آن چیزی که پیش از خروج آمریکا از برجام و پیش از بازگشت تحریم های آمریکا در روابط تجاری بین ایران و اروپا وجود داشت، باید در حال حاضر هم وجود داشته باشد.
ابوالفتح در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، درباره ارزیابی خود از اظهارات فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که با تاکید بر حفظ برجام از عملیاتی شدن اینستکس در هفته های آینده خبر داده، گفت: اینکه خانم موگرینی این موضع را گرفته، به لحاظ سیاسی قابل توجه است. خانم موگرینی از قبل از خروج آمریکا از برجام هم همین حرف را مطرح کرده بود. در طول یک سال اخیر هم همین حرف ها را زده و طبیعی است که دوباره بر اینکه برجام بی کم و کاست باید اجرا شود، تاکید و طرفین این مناقشه یعنی ایران و آمریکا را به اجرای برجام دعوت و بحث اجرایی شدن اینستکس را مطرح بکند. بنابراین این حرف،حرف جدیدی نیست و برای این فضا چیزی را تغییر نمی‌دهد.
او با بیان اینکه انتظار ما با توانایی اروپایی ها کاملا متفاوت است، گفت: قرار بوده این راهکار تجاری و کانال ارتباطی از مدتها پیش شروع شود. بر فرض اینکه خانم موگرینی به وعده اش عمل کرده و طی هفته های آینده اولین تراکنش اینستکس شکل بگیرد، چیزی فراتر از آنکه نیازهای غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی ایران را تامین کند، نخواهد بود.
ابوالفتح ادامه داد: آقای پومپئو در بروکسل گفت هر گونه مبادله بین اروپا با ایران خارج از دارو، غذا و تجهیزات پزشکی با مجازات مواجه می‌شود و در بیانیه ای که اروپا در معرفی این شکل از مبادله یا اینستکس مطرح کرده، نوشته شده که این فرایند، و کانال برای تامین نیاز های غذایی، دارویی و تجهیزات پزشکی ایران است اما در آینده می‌تواند الگویی برای دیگر کالا ها باشد. بنابراین سقف توان اتحادیه اروپا فقط در سه حوزه است. به نظر می رسد که اگر ایران این موضوع را می پذیرفت و قبول می‌کرد که مبادلاتش با اروپا صرفا در حوزه دارو، غذا و تجهیزات پزشکی باشد، از مدت ها قبل اینستکس راه اندازی شده بود و الان شاهد مبادله در این حوزه ها بودیم اما انتظار ایران این است که هر آن چیزی که پیش از خروج آمریکا از برجام و پیش از بازگشت تحریم های آمریکا در روابط تجاری بین ایران و اروپا وجود داشت، باید در حال حاضر هم وجود داشته باشد. این شامل نفت، تراکنش های بانکی و دیگر کالاها و سرمایه گذاری ها می شود.
او ادامه داد: از این جهت این اختلاف دیدگاه اینجا وجود دارد و به نظر نمی‌رسد با وعده‌ خانم موگرینی گامی فراتر از آن چیزی که آمریکایی ها به اروپا تحمیل کردند برداشته بشود.
این تحلیلگر مسائل بین الملل درباره احتمال تلاش اروپا برای ترغیب ایران و آمریکا به مذاکره هم گفت: این تلاشی است که از سالیان پیش آغاز شده. یعنی می توان گفت اروپایی ها به جز یکی دو سال اول انقلاب اسلامی و استقرار جمهوری اسلامی، همواره این سیاست را در پیش گرفته و تلاش می‌کردند که بین ایران و آمریکا نوعی تفاهم و یا سازش ایجاد کنند.
او ادامه داد: در قضیه هسته ای هم همین کار را کردند. یعنی در توافق سعدآباد هم اروپایی ها برای حل بحرانی که یک طرفش ایران بود و یک طرفش آمریکا، پا پیش گذاشتند و به یک توافقی دست پیدا کردند اما نتوانستند. زیرا اروپا بدون آمریکا از حل مشکلات امنیتی ناتوان است، حتی بحران هایی که در درون قاره اروپا وجود دارد؛ مثلا بحران بوسنی زمانی تمام شد که آمریکایی ها آن را در دست گرفتند.
ابوالفتح تصریح کرد: بنابراین این کار را اروپایی ها از سالها پیش انجام می دادند. الان هم مایل هستند، به نظر می‌رسد فارغ از یک سری جریان های سیاسی خاص که در درون دولت های اروپایی وجود دارد و می توان گفت جریان اصلی نیستند، اما جریان اصلی در اروپا واقعا در تلاش است که حداقل از تشدید این بحران جلوگیری کند.
این تحلیلگر مسائل بین الملل همچنین تاکید کرد: اکنون شرایط این گونه است که فاصله ی بین انتظارات ایران و آمریکا به قدری است که پل زدن به روی این دره عمیق در توان اروپایی ها نیست. ایران تاکید دارد که حتما برجام اجرا شده و حقوق هسته ای و الزامات امنیتی ایران به رسمیت شناخته شود، در حالی که آمریکایی ها هیچ کدام از این موارد را نمی‌پذیرند و نه تنها محدودیت های هسته ای برجام را قبول ندارند، بلکه می گویند باید پیچ و مهره های صنعت هسته ای ایران هم باز و جمع شود و ایران هیچ گونه قدمی در راه چرخه سوخت بر ندارد.
او گفت: آمریکایی ها همچنین موضوعاتی را مطرح می‌کنند که برای ایران موضوعات حساس و امنیتی است و به نظر می‌رسد اجرا کردنش از کشوری بر می آید که در یک جنگ تمام عیار شکست خورده و تسلیم بی قید و شرط شده باشد. از این جهت این فاصله خیلی زیاد است و اروپایی ها نمی‌توانند کاری از پیش ببرند. اینکه خانم موگرینی گفته آقای پومپئو چنین چیزی را از آنها نخواسته، شاید از این جهت باشد که خود آمریکایی ها می دانند که شرایط را به قدری سخت کرده و به قدری شرایط دشواری گذاشته اند که با میانجیگری و وساطت انجام نمی‌شود.
ابوالفتح افزود: سفری که آقای مکرون قبل از خروج ترامپ از برجام به واشنگتن داشت یا سفر خانم مرکل بلافاصله پس از آن می توانست کمک کننده باشد اما آنها هم آن زمان نتوانست کمک کند. در شرایط کنونی، نقش آفرینی اروپایی ها که بخواهند مثلا ایران را قانع بکنند که یا آمریکا تماس بگیرد یا آمریکا را قانع بکنند که فشار ها را کمتر کند، از توان اروپا خارج است.
انتهای پیام/