گروه فرهنگی سراج24: تکلیف سند 2030 بالاخره مشخص شد. این سند با انتقادات کارشناسان مواجه شد و نهایتا در جلسه روز گذشته شوریاعالی انقلاب فرهنگی برای همیشه از مسیر آموزشی کشور حذف و بایگانی شد.
اولین بار شاید در دومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری با موضوع فرهنگ و سیاست بود که نام این سند بصورت گسترده شنیده و مطرح شد. یکی از سوال ها درباره وضعیت آموزشی بود. هاشمی طبا به عنوان یکی از نامزدهای انتخاباتی تاکید کرد که در بحث آموزش سندهای مشخصی داریم مانند سند 2030 یونسکو که باید عمل شود.
پس از آن جمعی از فرهنگیان با آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب دیدار کردند. رهبر انقلاب سخنان مهمی را در باب مسائل آموزشی و تربیتی بیان کردند. یکی از آنها اشاره به این سند داشت که بسیار فراگیر شد. ایشان فرمودند: «جمهوری اسلامی ایران تسلیم سندهایی مانند 2030 یونسکو نخواهد شد. بهچهمناسبت یک مجموعه بهاصطلاح بینالمللی که قطعاً تحت نفوذ قدرتهای دنیاست این حق را داشته باشد که برای ملتهای دنیا تکلیف مشخص کند؟ اصل کار غلط است اینکه سندی را امضا کنیم و بعد بیاییم بیسروصدا آن را اجرا کنیم، نخیر، مطلقاً مجاز نیست.»
رهبر انقلاب همچنین تاکید کردند که بخاطر امضای این سند از شورایعالی انقلاب فرهنگی گلایه مند هستند. ایشان گفتند:« این شورا باید مراقبت می کرد و نباید اجازه می داد که کار تا جایی پیش برود که اکنون ما مجبور به جلوگیری از آن شویم.»
این صحبت ها در شرایطی مطرح شد که در فرودین ماه امسال فخرالدین دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش تاکید کرده بود که اجرای سند 2030 در قالب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. همچنین گفته بود: «برای ارائه گزارش به جهانیان درخصوص وضعیت آموزشی درایران و دستاوردهایی که جمهوری اسلامی در زمینه آموزش به دست آورده است و هم چنین تعامل با سایرکشورها، اجرای این سند ۲۰۳۰ مؤثر است».
بحث اصلی بر سر سند 2030 یونسکو است. اما این سند چیست؟
رهبران کشورهای عضو سازمان ملل، در سپتامبر 2015 در اجلاس عالیرتبه سازمان ملل تعهد کردند دستور کار جهانی توسعۀ پایدار 2030 را در سیاستگذاریهای کلان خود در سطح ملی از اول ژانویه سال 2016 اجرایی کنند، برایناساس در بخش اهداف آموزشی موضوع آموزش و یادگیری مادامالعمر باکیفیت، برابر و فراگیر برای همه با محوریت یونسکو تعیین شده که ایران نیز متعهد به اجرای آن است. مؤلفههای کلیدی در برنامه آموزش 2030 عبارتند از: برابری و فراگیر بودن، دسترسی برابر، عادلانه و باکیفیت، برابری جنسیتی، کیفیت آموزش و یادگیری مادام العمر.
تصویب و اجرای این سند دگرگونیهای بسیاری را در آموزش کشور ایجاد خواهد کرد که از جمله آن میتوان به حذف کلیشههای جنسی و ارائه آموزشهای جنسی به کودکان و حذف برخی مفاهیم قرآنی و ارزشی از کتابهای درسی بهبهانه ترویج صلح و نبود خشونت اشاره کرد.
سند آموزش 2030 با اسناد بالادستی و بومی کشور ما نیز تعارضاتی دارد باید توجه داشت که پیشرفت کشور ما باید مبتنی بر «عدالت» با معنای خاص در منظومه اسلامی باشد، اما در سند آموزش 2030 «برابری (equality)» مورد تأکید قرار گرفته است که اینها لزوماً یکی نیستند. در سند بینالمللی 2030 نظام ارزشی خاصی وجود دارد که اگر برخورد سطحی و مسامحهآمیز با آن شود و معادل گرفتن کلیدواژههای آن فارغ از نظام فکری پشتیبان مربوطه باشد بسیار خطرناک است.
بعد از سخنان رهبری، بسیاری به روشنگری دراین باره پرداختند.
دولت و رئیس آن واکنشهای بسیاری به انتقادات از سند ارائه کردند. حسن روحانی پس از پیروزی در انتخابات گفت که از همه حرف ها میگذرد اما از 2030 نه. او گفت که احتمالا گزارش های ناصحیحی به رهبر انقلاب ارائه شده است.
پس از آن در همین ماه مبارک رمضان، رهبر انقلاب در دیدار با دانشجویان و در پاسخ به انتقاد آنها بار دیگر درباره این سند موضع گیری کردند. ایشان گفتند: «فرض کنیم در این سند، هیچچیز واضح بیّنی هم که مخالف با اسلام باشد وجود نداشته باشد -که البتّه وجود دارد؛ آنهایی که خیال میکنند ما گزارش درست نگرفتهایم؛ نه، گزارشهای ما گزارشهای درستی است- حرف من این است که نظام آموزشی کشور نباید بیرون کشور نوشته بشود؛ حرف من این است. شما میگویید این مثلاً فرض کنید خلاف اسلام ندارد؛ داشته باشد یا نداشته باشد، اینجا ایران است، اینجا جمهوری اسلامی است، اینجا یک ملّت بزرگند. نظام آموزشی ما را چهار نفر در یونسکو یا سازمان ملل یا فلانجا بنشینند بنویسند؟ چرا؟ این همان مسئلهی استقلال است.»
روز گذشته جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی برگزار شد. حسن روحانی رئیس دولت و رئیس شورا نیز به بایگانی شدن سند 2030 رای مثبت داد. او بالاخره از این سند پر مسئله گذشت.