به گزارش سراج24،محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت در جدیدترین اظهارات خود در یک برنامه تلویزیونی عنوان کرد: پس از برجام و در یک سال گذشته بیش از 11 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در کشور صورت گرفته که آثارش در آینده مشخص خواهد شد.
این گزارش در وهله اول بسیار شیرین، دلچسب و امیدوارکننده برای کشور است تا بتواند با جذب سرمایه‌های خارجی به فعالیت‌های اقتصادی کشور رونق ببخشد. با این حال نکاتی پیرامون خبر یاد شده وجود دارد که با ابهاماتی روبه‌رو است.
اول اینکه منظور سخنگوی دولت از 11 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی چیست؟ آیا مراد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است یا فاینانس و دیگر اینکه سهم هر بخش اقتصاد از رقم گفته شده چه میزان است؟
دوم این که استفاده از کلمه (صورت گرفته) آیا به معنای جذب سرمایه‌گذاری خارجی اعم از مستقیم و فایناس بوده یا آمار طرح‌های مصوب نیز به آن افزوده شده است؟
با این نکات به نظر می‌رسد، معاون رئیس جمهور و سخنگوی دولت بهتر است، به جای آمارهای شبهه ناک، وضعیت دقیق و بهتری در این زمینه ارائه کنند.
در ادبیات اقتصادی و متعارف دنیا مراد از سرمایه‌گذاری، ارقام جذب شده است
طبق تعریف کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) که هر ساله گزارش مربوط به میزان جذب سرمایه‌گذاری‌های کشورها را ارائه می‌دهد، به دنبال ارقام جذب بوده و آمار طرح‌های مصوب معنا ندارد.
برای این منظور از کلمه INFLOW (جذب شده و ورودی) سرمایه استفاده می‌شود. بنابراین در حال حاضر نمی‌دانیم منظور آقای نوبخت از کلمه صورت گرفته جذب یا مصوب است و یا هر دو.
به گزارش فارس، در سالیان گذشته آمار طرح‌های مصوب به 17 تا 20 میلیارد دلار می‌رسید. طبق مقررات سرمایه‌گذار 6 ماه از تاریخ تصویب برای تعیین تکلیف پروژه فرصت دارد که در این حالت برخی طرح‌ها به طور کامل جذب می‌شود و برخی نیز به بهانه‌های مختلف به سرانجام نمی‌رسید و شکل دیگر جذب سرمایه با رقم کمتر از مصوب است. مثلاً یک پروژه 25 میلیون دلار رقم مصوب آن بود، اما در نهایت سرمایه‌گذاری انجام شده 15 میلیون دلار بود.
بر این اساس در سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی و کمک‌های فنی و اقتصادی سامانه برخطی وجود دارد که وضعیت طرح‌ها، روند اجرایی آنها به شکل شفاف موجود است، بنابراین باید این را قائل شد که آمار مصوب، جذب، فاینانس و روند اجرایی طرح‌ها و حتی استان‌های مورد نظر شفاف وجود داشته باشد.
به گزارش فارس، بنا بر آمارهای موجود بالاترین رکورد ورود سرمایه‌گذاری مستقیم در کشور مربوط به سال‌های 90 و 91 با جذب 5 میلیارد دلار بوده است. با فرض صحت آمار آقای سخنگو بنابراین باید به عنوان یک دستاورد فوق‌العاده و رکورد جدید در این بخش از آمارهای سرمایه‌گذاری یاد شود، اما نه تنها این گونه نیست، بلکه با احتیاط و ملاحظاتی همراه است.
همچنین چنین ارقام نوبخت زمانی بیشتر رنگ می‌بازد که پیشتر احمد جمالی مدیرکل سرمایه‌گذاری‌های خارجی سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی، کمک‌های فنی و اقتصادی ایران از تصویب 9 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی (مستقیم بدون فاینانس) خبر داده بود که در حال حاضر این آمار با یکدیگر همخوان نیست.
نکته دیگر اینکه مدیرکل سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی از جذب این رقم حتی سخن نمی‌گوید و متوسط جذب این میزان طرح‌های متوسط در دنیا را در خوش بینانه‌ترین حالت حداکثر 10 تا 15 درصد می‌داند.
باید مجدداً از سخنگوی دولت پرسید که چنین آ‌مارهایی از کدام مرجع ارائه و گفته می‌شود. اگر از مرجع رسمی آن سازمان سرمایه‌گذاری خارجی باشد، چرا دقیق نیست و اگر تفسیر و برداشتی از آن صورت گرفته، چرا روشن و شفاف ارائه نمی‌شود.
نکته آخر اینکه اگر 11 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی معادل 33 هزار میلیارد تومان با فرض دلار 3000 تومانی صورت گرفته (جذب شده) چرا آثار اقتصادی آن مشخص نیست؟
با توجه به رکود موجود در فعالیت‌های اقتصادی اگر چنین رقمی جذب شده، چرا بیکاری در حال افزایش است و بهبود فعالیت‌های اقتصادی را شاهد نیستیم. مسئولان بفرمایند دقیقا گنجشک رنگ شده به جای قناری سرمایه گذاری خارجی دقیقا کجا رفته است؟
منبع:فارس
