گروه فرهنگی «سراج24»: هنگامی که از عنوان دفاع مقدس یاد می شود و مراسم هایی برای یادبود آن ایام گرانقدر در هفته دفاع مقدس برگزار می شود، اشاره به ابعاد گسترده ای از نظام رفتاری مردمان یک سرزمین بوده که در برگیرنده ریشه های یک سرزمین و مبنای اعتقادی یک ملت با همه نگاه های بلند بالایش می باشد. در واقع مفهوم «دفاع مقدس» بسیار فراتر از دورانی 8 ساله بوده و تنها نمی توان این مفهوم را در بازه ای محدود تعریف کرد و بر مبنای آن تنها یک هفته به یادبودش بنشینیم و تقدیرهایی صورت داد و با پایان یافتن این یک هفته برگه مرخصی برای یک سال دیگر صادر کرد و باز هم سالی و هفته ای و یادی و ...
باید برای آن ها که دچار فراموشی شده اند و نبض احساس و عمق نگاه مردمان این سرزمین را درنیافته اند خاطرنشان کرد که مقوله مقاومت و دفاع از کیان کشور ریشه ای فراتر از این دارد که تنها به شمعی کم جان نگاهش داریم. چنان که هنوز هم در حال دفاع هستیم و فرزندان این سرزمین برای مقابله با انواع پدیده های شوم همانند داعش جانشان را سپر بلا کرده اند.
.jpg)
برای رسیدن به مفهوم دفاع مقدس باید از روزهای خیلی دور شروع کنیم که مفهوم مرزها تعریف پیدا کرد و این نگاه دامنه دار را همچنان در میان مردمان این سرزمین ردیابی کنیم آن هم در زمانه ای که عناوینی چون هویت و سرزمین برای برخی کشورها تبدیل به یک بازی کودکانه شده است. اما همچنان و مانند همیشه دفاع از آب و خاک برای مردمان ایرانی در ردیف ناموس پرستی قلمداد می شود و در طول تاریخ چه سردارها و سربازها و جان برکفانی بودند که از شمال تا جنوب جغرافیای این سرزمین را با خون خود زیبا نگاه داشتند. اگر چه در کنار استعمارگردان غربی بودند شاهان بیگانه پرستی که به دور از هرگونه ادراکی نسبت به مفهوم وطن پرستی بخشی از خاک این سرزمین را به غریبه ها بخشیدند اما دل و نگاه مردمان غیور ایرانی از گذشته ای دور تا امروز لحظه ای جدا از لزوم حفظ سرزمین عزیز ایران نبوده است.
حال اگر ریشه های این میهن پرستی را مورد تحلیل قرار دهیم به مبانی اعتقادی نهفته در مساله دین می رسیم. در واقع ریشه های دفاع از میهن با مفهوم دفاع از اعتقادات گره خورده است، آن جا که بن مایه و دلیل اصلی از توجه به مفهوم میهن پرستی و قیام علیه کافران در زمان های مختلف را باید در راستای آموزه های اسلامی مردمان این سرزمین دانست که دفاع از حق و مبارزه علیه باطل و کفر را سرلوحه نگاه آزادمردان قرار داده است. بر این مبنا سردار جنگل در مبارزه با روس ها و دلوار جنوب در قیام علیه انگلیسی های غاصب با همان نگاه مومنانه گام برداشته و اسب ها زین کرده و به پاسداری همان نگاهی پرداختند که سربرآورده از ریشه ای دینی است.
اما دفاع مقدس به عنوان سیر ارزنده ای از درک مفهوم عظیم مقاومت یکی از مهم ترین تابلوهای نقش بسته در طول تاریخ کشورمان بوده و براساس تکامل نگاه مردمان ایرانی که با طلوع خورشید انقلاب شکل گرفت، شاهد مهم ترین وجه قیام مردمی علیه شمر بعثی بودیم که با دسیسه سردمداران غربی و طی برنامه ای مکارانه سعی بر ضربه زدن به سرزمین ایران داشته و در صدد برافراشتن تاج استعمار بر سرزمین ایران بودند. از این منظر می توان به وجود عمق آگاهی در نزد مردان رزم و مبارزه علیه دشمن بعثی بنگریم. مقوله ای که متاسفانه در کنار شور و حال عمیق میهن پرستی و کیان از دفاع نادیده گرفته شده و برخی از مزوران همیشه معاند با بیان این که اعزام به جبهه ها و انواع عملیات ها تنها در پی وجود شوری در جامعه شکل گرفته می خواهند حقیقت وجود آگاهی را نزد مبارزان علیه کفر کمرنگ سازند. در صورتی که تجمیع نگاه عمیق معرفتی که برگرفته از قیام حسینی است در کنار شور میهن پرستی تبدیل به حماسه هایی ماندگار در دوران دفاع مقدس شده است.
از این رو با درک مولفه های مرتبط با هم اندیشی قیام یاران کربلا با مردان اندیشه حسین(ع) می توان به نسبت میان سینمای دفاع مقدس و ابعاد قیام عاشورای حسینی رسید. این مساله با توجه به این که در هفته گرامیداشت دفاع مقدس به سر می بریم و در ایامی نزدیک به ماه خون و قیام حسینی هستیم می تواند ابعاد قابل تحلیلی بیابد تا از این زاویه متفاوت در قالب سینما نگریسته شود.
خوشبختانه به تازگی فیلمی در سینمای ایران تولید و از امروز چهارشنبه اکران خود را در سینماها آغاز می کند که به درستی به نسبت میان سینمای دینی و سینمای مقاومت رسیده است و فیلم «هیهات» با همه نقدها و تحلیل هایی که بر آن می رود می تواند الگویی از نمایش نسبت عمیق سینمایی میان قیام عاشورا و دفاع مقدس باشد و امید که این فیلم مبنایی برای ساخت آثاری دیگر در جهت نمایش این نگاه استوار باشد.
