پیام‌های «سیاسی ـ امنیتی» عملیات در مرکز تل‌آویو

به گزارش سراج24، به نقل از روزنامه الاخبار، عملیات شامگاه چهارشنبه دو جوان فلسطینی در قلب تل آویو «آویگدور لیبرمن» وزیر جنگ اسرائیل را به تمام معنی به چالش کشیده است تا جایی که وی باید تصمیم بگیرد که آیا سیاست امنیتی موجود را ادامه دهد یا راهکار جدید و متفاوت  از بنیامین نتانیاهو در پیش بگیرد؟

به عبارت دقیق تر لیبرمن دو گزینه دارد یا سیاست سازگاری با نتانیاهو را ادامه داده و یا در صورت توان معیارهای جدیدی را بر وی تحمیل کند؟

عملیات تل آویو اولین و آخرین عملیات مقاومت نیست

هر چند عملیات تل آویو اولین عملیات مقاومان فلسطینی در قلب اسرائیل نیست و آخرین آن نیز نخواهد بود اما ساختار و شرایط آن موجب شد نتایج دردناکی را برای اسرائیل رقم زده و بازتاب گسترده‌ای داشته باشد به ویژه اینکه این عملیات به مثابه نخستین چالش طلبی اویگدور لیبرمن پس از تصدی پست وزارت جنگ است به اضافه اینکه تنها چند روز پس از سلسله تسهیلات اسرائیلی صورت گرفت که اکنون در صدد توقف آن برآمده است.

موفقیت عملیات تل آویو در سطوح مختلف

موفقیت دو جوان فلسطینی در اجرای عملیات تل آویو فقط در پشت سر گذاشتن تمام تدابیر امنیتی اسرائیل و وارد آوردن ضربه سنگین به اسرائیل خلاصه نمی شود بلکه از این فراتر رفته و حامل پیام های متعددی است؛ زیرا در داخل فلسطین اشغالی و در قلب اسرائیل و تل آویو و به عبارت بهتر در نزدیکی مقر وزارت جنگ و مقر فرماندهی ارتش صورت گرفت؛ جایی که انتظار می‌رود تدابیر امنیتی استثنایی در آن اعمال شود. جالب اینکه دو عامل فلسطینی این عملیات از اهالی مناطق تحت تسلط تشکیلات خودگردان فلسطین یعنی الخلیل بودند.

ارزیابی اشتباه اسرائیل در خاموش کردن انتفاضه

به هر حال بار دیگر ملت فلسطین، رهبری اسرائیل را در دو بخش سیاسی و امنیتی غافلگیر کرده و ضربه سنگینی به آن وارد آورد، آن هم پس از آنکه سلسله گزارش های متعددی منتشر شد مبنی بر اینکه نهادهای اطلاعاتی و عملیاتی ارتش اسرائیل در بازگرداندن امنیت شخصی به اسرائیلی ها از طریق  خاموش کردن انتفاضه قدس، موفق عمل کردند اما عملیات تل آویو این ارزیابی ها را نقش بر آب کرد.

ظاهر سازی بی اساس نتانیاهو در مهار انتفاضه

در سطح تصمیم گیری سیاسی نیز باید گفت که این عملیات به طور کلی تاثیر ناگواری دارد و بیشتر متوجه دو شخصیت اسرائیلی یعنی بنیامین نتانیاهو و
اویگدور لیبرمن است.

به عبارت بهتر این عملیات از این نظر برای نتانیاهو سنگین و دردآور است که هر چند تلاش کرد از مبالغه در مورد موفقیت نهاد اطلاعاتی خودداری کند و بیم داشت مقاومت فلسطینی اقدامی غیرمنتظره و غافلگیر کننده انجام دهد اما در عین حال اینطور وانمود کرد که توانسته است از سد انتفاضه بگذرد، بدون اینکه بهای سیاسی سنگینی برای آن بپردازد.

عملیات تل آویو واقعیت آرامش قبل از توفان سهمگین را ترسیم کرد

اما عملیات تل آویو به تمام طرفهای سیاسی و امنیتی و نیز رهبران اسرائیلی این هشدار را می دهد که در نحوه تعامل با هرگونه آرامش در صحنه امنیتی هوشیار بوده و در نظر داشته باشند که چه بسا این وضعیت آرامش قبل از توفان سهمگین باشد.

چالش طلبی لیبرمن به محض ورود به وزارت جنگ

اما در مورد لیبرمن نیز باید گفت که عملیات شهادت طلبانه این دو جوان فلسطینی در تل آویو به مثابه استقبال پرسرو صدا از او در درون محل کارش یا همان وزارت جنگ بود.

همچنین این عملیات به مثابه چالش طلبی وزیر جنگ و پیامی به تعیین او در  پست وزارت جنگ اسرائیل است زیرا فقط چند روز از تصدی این پست به شکل رسمی می گذرد. با وجود ابعاد متعدد عملیات تل آویو و پیام هایی که در دل خود جا داه است اما باید گفت که نخستین پیام آن متوجه نتانیاهو و لیبرمن است مبنی بر اینکه این عملیات نخستین آزمون برای لیبرمن و سنجش رویکردهای نژادپرستانه و خصمانه و هجومی است که بر طبل آن می کوبد.

اما لیبرمن در تلاش برای واکنش به این چالش طلبی در جریان دیدار از محل وقوع عملیات در تل آویو تاکید کرد که « در نظر ندارد فقط به حرف اکتفا کند».
با این حال چالش مهمی که وزیر جنگ اسرائیل اکنون  در برابر آن قرار گرفته است اینکه سیاست امنیتی که او در پیش گرفته است مبتنی بر لزوم خودداری از گزینه مجازات گروهی و فراگیر است؛ زیرا بر اساس ارزیابی نهادهای امنیتی اسرائیل این گزینه به مثابه عامل بازدارنده نخواهد بود بلکه به جای خاموش کردن شعله های انتفاضه موجب توسعه دایره آن می شود.

لیبرمن با سیاست نتانیاهو کنار می آید؟

بنابر این لیبرمن چاره ای جز اتخاذ موضع روشن و صریح ندارد و آن اینکه آیا با این سیاست کنار خواهد آمد؛ زیرا تصور تصدی کرسی کنونی را نداشت چرا که از مخالفان نتانیاهو بود یا اینکه تلاش خواهد کرد در صورت مقدور دستور کار امنیتی متفاوت با نتانیاهو را در پیش بگیرد؟ تا این لحظه تمام شاخص ها و ارزیابی ها حاکی از این است که وی سناریو اول را در پیش خواهد گرفت.

بر اساس گزارش های رسانه ای عبری تا این لحظه تاکید شده است که دو عامل عملیات تل آویو وابستگی سازمانی نداشته و عضو هیچ یک از گروه‌های مقاومت نبوده‌اند و  همین امر نگرانی رهبران سیاسی و امنیتی اسرائیل را از این ویژگی در عملیات ضد اسرائیلی و در نتیجه محدودیت گزینه های واکنش به آن دو چندان می کند.

در این خصوص باید در نظر داشت که از یک طرف گرایش غیرسازمانی عاملان این عملیات مهر تاییدی بر این موضوع است که گزینه انتفاضه فقط به نیروهای گروه‌های مقاومت محدود نمی‌شود بلکه گروه‌های مختلف ملتی را در برمی‌گیرد که پیش از هرچیز به قضیه فلسطین پایبند هستند.

از طرف دیگر عملیات تل آویو نشان داد با وجود تلاش برای منحرف کردن جهت قطب نما و تغییر اولویت‌ها در منطقه، این تجربه بسیاری از فلسطینی ها است که ضامن حمایت از قضیه فلسطین و حفظ اولویت آن است به ویژه اینکه این پختگی و تجربه فقط به حرف و موضع گیری خلاصه نمی شود بلکه با خون و جانفشانی گره خورده است.

این واقعیت تاکنون به مثابه سوپاپ ادامه انتفاضه بوده است و در سطح عملیاتی نیز اینکه عوامل این عملیات وابستگی سازمانی ندارند به نوبه خود برسی گزینه‌های رهبران سیاسی و امنیتی اسرائیل را تحت تاثیر قرار می دهد  بر این اساس که هر واکنش اسرائیل تاثیر محدودی در بازدارندگی جوانان فلسطینی خواهد داشت.

به عبارت بهتر اسرائیل نمی‌تواند یک سازمان و یک گروه فلسطینی را به عنوان مسئول این عملیات هدف قرار داده و آن را عامل صدور دستور عملیات و تامین وسایل اجرای آن معرفی کند.

اگر از این زاویه به انتفاضه کنونی نگاه کنیم، متوجه می شویم که این وضعیت در واقع عنصر قدرت انتفاضه به شمار می آید البته انجام عملیات در قالب یک گروه مشخص نیز قدرت خاص خود را دارد.

عملیات تل آویو مهر باطل بر گزینه تسلیم در برابر دشمن

در سطح سیاسی نیز این عملیات در حالی صورت گرفته است که اخیرا صحبت های مربوط به پیش بردن روند حل و فصل و سازش بیش از پیش مطرح شده است که نمونه آن تکاپوی بین المللی مبتنی بر طرح ابتکاری فرانسه و برگزاری کنفرانس پاریس بود و یا در سطح عربی نیز کنفرانس منطقه ای در مصر برگزار شد، اما عملیات تل‌آویو پاسخی به این گزینه ها است که محور آن بر تسلیم در برابر خواسته‌های دشمن اسرائیلی و قانونی کردن اشغالگری متمرکز است و پر واضح است که همه این راهکارها به ضرر ملت فلسطین است.

مقاومت از منافع حاکمان عرب جداست

اما مهم ترین پیامی که عملیات تل آویو در دل خود جا داده است اینکه برای دشمن روشن کرد که تصمیم ادامه مقاومت با اولویت‌ها و منافع و رویکردهای نظام‌های حاکم عربی که سازش را روزنه‌ای برای ائتلاف با دشمن می دانند، ارتباطی ندارد.

همچنین پیام این عملیات به این نظام ها این است که ملت فلسطین تصمیم خود را گرفته با وجود تلاش برای خفه کردن مقاومت گزینه مبتنی بر مقاومت را انتخاب کرده است.

به هر حال نشست کابینه اسرائیل پس از عملیات تل آویو مجموعه تصمیماتی را اتخاذ کرد که بیانگر این واقعیت است که رهبری سیاسی و امنیتی اسرائیلی در واکنش های معمول به عملیات انتفاضه شتاب نکردند اما در عین حال پاسخ  آنان شامل مجازات های گروهی علیه ساکنان روستای یطا در استان الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری و نیز لغو مجوز ورود به اسرائیل در ماه رمضان بود.

علاوه بر این مجموعه اقداماتی در راستای تشدید تدابیر امنیتی اتخاذ شد و نیروهای پلیس اسرائیل محل حضور آن دسته از  کارگران فلسطینی در تل آویو را که فاقد مجوز کار بودند، مورد یورش قرار داده و عده‌ای از آنان را نیز بازداشت کردند.