"دلواپس" کلیدواژه ای بود که دولتی ها، اصلاح طلبان و رسانه های طرفدار «توافق به هر قیمتی» از همان ایام توافق ژنو آن را دستمایه تخریب منتقدان «توافق بد» قرار داده بودند. در راس همه این جریان خود حسن روحانی خطاب های تندی نسبت به منتقدین داشت.از بی سواد و بزدل تا الفاظ دیگر و اخیرا «بددل» و «بی غیرت».
در همان آغازین روزهای دولت یازدهم، سریع القلم یکی از مشاوران وی راننده های تاکسی و لبوفروشها از محدوده اظهار نظر و نقد خارج کرد و با لحن توهین آمیزی انها را خطاب قرار داد. اکبر ترکان مدتی بعد نیمی از مردم ایران را به خاطر رای ندادن به روحانی «بی قانون» خواند. روحانی بعدتر لقب«بی سواد» و «از جای معدود تغذیه شونده» را نیز به منتقدان نسبت داد. کمی بعدتر «بی شناسنامه» نیز به این توهین ها اضافه شد.
یکی از بی انصافانه ترین توهین های روحانی خطاب به منتقدان هم کمی بعدتر در مرداد 93 مطرح شد: "یک عده به ظاهر شعار می‌دهند ولی بزدل سیاسی هستند و تا حرف مذاکره پیش می‌آید می‌گویند ما می‌لرزیم. به جهنم؛ بروید یک جای گرم برای خود پیدا کنید."
روحانی بعد از این همه دست بردار نبود:«تازه به دوران رسیده»، «عصرحجری»، «حسود»، «افراطی»، «کاسب تحریم»، «جیب بر»، «بیکار»، «مستضعف فکری»، «متوهم»، «دین نشناس» و... همه خطاب های روحانی به منتقدین بود.
روحانی اما دوهفته پیش در سمنان به منتقدین و کسانی که نسبت به نقض عهدهای آمریکا هشدار می دهند، را لقب تازه ای داد و و گفت: کجا رفت تعصب ملی و غیرت دینی ، چرا نمی خواهید در برابر عظمت ملت ایران که یک موفقیت بزرگ تاریخی بدست آورده است ، سرفرود بیاورید؟
روز گذشته نیز حسن روحانی که با سوار بر خودرو در مپنا حضور یافته بود در سخنرانی خود خطاب تازه تری به منتقدان نسبت داده و گفته است: بددل‌ها عنوان می‌کردند این کار امکان‌پذیر نیست و روزی که می‌خواستیم با 6 قدرت جهانی به توافق برسیم، باز هم بدبین‌ها و بدگمان‌ها گفتند درست است که به توافق رسیدید اما قابل اجرا نیست و آن روزی که به روز اجرا و برجام رسیدیم، باز هم همان‌ها چنین گفتند که آنان به آنچه به شما وعده داده‌اند، عمل نخواهند کرد و شما در این مذاکرات به موفقیت نرسیدید. چرا کار یک ملت بزرگ را کوچک می‌شمارید؟
این اظهار نظر و خطاب «بددل» در حالی است که قریب به اتفاق کسانی که «اجرا نشدن برجام» را هشدار داده اند، از هیئت دولت هستندظریف و سیف و عراقچی و صالحی و امین زاده و حتی خود روحانی کسانی هستند که طی این روزها به نقض برجام توسط آمریکا اشاره هایی داشته اند.
متن گفتگوی با نیویورکر یکشنبه گذشته منتشر شد. ظریف در این گفتگو تصریح می کند که آمریکا برجام را اجرا نکرده است: ما در فارسی یک ضرب‌المثل داریم: اول برادری‌ات را ثابت کن بعداً ادعای ارث و میراث کن. آمریکا ابتدا باید نشان دهد برجام را اجرا می‌کند. کسی سوال نمی‌کند که آیا ایران برجام را اجرا می‌کند یا نه. تقریباً همه مقامات ایرانی معتقدند آمریکا برجام را اجرا نکرده است... مردم ممکن است در کشورهای دیگر علیه مصادره اموال آمریکا قانون صادر کنند. شما از این خوشحال می‌شوید؟ ایالات متحده جرائم زیادی علیه مردم ایران، ویتنام، مردم افغانستان و مردم عراق مرتکب شده است. آیا آنها می‌توانند در کشورهای خودشان به خاطر تلفات جانبی ناشی از بمباران‌های آمریکایی یا به خاطر شکنجه‌های ساواک درست شده توسط آمریکا از این کشور پول مطالبه کنند، بعد بروند و آن را مصادره کنند؟ شما تمایلی به پذیرفتن این دارید؟ بنابراین ما چرا باید رأی دیوان عالی را قبول کنیم؟ دیوان عالی، دیوان عالی آمریکاست نه دیوان عالی دنیا. ما در حدود اختیارات قانونی این دادگاه نیستیم و پول ما هم همینطور. این دزدی است. یک دزدی بزرگ. دزدی خیابانی.
الهام امین زاده معاون حقوقی روحانی نیز در گفتگوی ویژه خبری تصریح کرد: عدم توازن در عمل به برجام دیده می شود. او گفت: باید بازنگری کنیم که در خود برجام نیز سازوکارهای آن پیش‌بینی شده است و نباید ایران یکطرفه این مسیر برجام را طی کند و باید مواظب رفتار آمریکایی‌ها باشیم و نباید در سیاه‌چاله‌ها بیفتیم.
این اموال (2میلیارد دلار) مال مردم ایران است و بانک‌های مرکزی همه کشورها مستقل از دولت‌ها هستند و این رفتار آمریکا غیرقانونی است. در مقدمه برجام آمده است که طرفین باید با حسن‌نیت و در فضای سازنده و مبتنی بر رفتار دوجانبه رفتار کنند و این رأی دادگاه آمریکا مربوط به سال 2003 است که الان اجرا می‌شود».
علی اکبر صالحی در گفت‌وگو با وبگاه «العربی الجدید» در اسفند 94 گفته بود: ایران به آنچه باید، متعهد است اما تأخیری در طرف مقابل هست که مسؤولیتش هم با خودش است. هیچ مانع مشخصی وجود ندارد اما منظورم اینجا، تأخیرشان در اجرای برخی نقاط به‌شکل کامل است. تا الان برخی بانک‌های بزرگ اروپایی تحریم‌های‌شان را به‌طور کامل پایان نداده‌اند، چرا که قبلاً تعهد داده‌اند با ایران مراوده تجاری نداشته باشند.
صالحی جای دیگری نیز گفت: هنوز شرایط رفع تحریم انجام نشده است، هنوز بانک‌های بزرگ پا پیش نگذاشته‌اند، دلیلش این است که در زمان تحریم مجازات‌های سنگینی شده‌اند و هنوز از ارتباط با ایران ترس دارند. الان هم بخشی از اقداماتی که آنها باید انجام می‌دادند براساس برداشت ما هنوز همه قدم‌ها را برنداشته‌اند».
اظهار نظر سیف اما صریح ترین اعتراف پسابرجامی بود. ولی‌الله سیف در گفت‌وگو با تلویزیون بلومبرگ گفته است: تا به اینجا، ایران «تقریباً هیچ‌چیز» از اجرای توافق به دست نیاورده است. یکی از چیزهایی که ما به‌صورت قطع به آن نیاز داریم تبدیل ارزها برای پرداخت پول کالایی است که خریداری می‌کنیم، این امر مستلزم دسترسی به سیستم مالی آمریکاست.
ظریف در بخشی از نامه خود به دبیر کل سازمان ملل نیز موضوع نقض برجام را اشاره کرده است: از دولت آمریکا بخواهید به تعهدات بین‌المللی‌اش پایبند باشد، نقض اصل بنیادی مصونیت دولت‌ها را متوقف کند، دارایی‌های مسدود شده ایران در بانک‌های آمریکا را آزاد کند و در اجرای تعهدات بین‌المللی خود و نیز در چارچوب تعهدات برجام مداخله در تعاملات مالی و تجاری ایران در خارج از آمریکا را سریعا و برای همیشه متوقف کند.
با این همه اعتراف از کابینه حسن روحانی وی چه کسانی را بددل و بی غیرت خطاب می کند؟
