گروه فرهنگی «سراج24»- مرتضی اسماعیل دوست: فرصت شد و به تماشای فیلمی در گروه «هنر و تجربه» نشستم که البته هیچ نسبتی با تعریف این گروه نداشت. فیلم «تابو» نه تنها فیلمی هنری و تجربی نیست، بلکه اصولا هیچ نشانی از استانداردهای سینما ندارد و پذیرش برخی از سکانس های این اثر و به خصوص ضعف های شدید نهفته در فیلمنامه اش برای نویسنده و فیلمسازی چون خسرو معصومی واقعا حیرت آور است.
داستان فیلم از یک موضوع کاملا دم دستی بهره برده است که بارها در آثار سینمایی و تلویزیونی به شکلی نازل مورد استفاده قرار گرفته است. البته تماشای دوباره فیلم «ابد و یک روز» پیش از دیدن فیلم فوق به خوبی نشان دهنده این مساله بود که می توان مانند سعید روستایی از ایده ای ساده و تکراری، فیلمی گرم و گیرا ساخت و برخلاف عقیده برخی که تنها دلخوش به یافتن ایده ای خاص و بکر برای نگارش فیلمنامه و فیلمسازی هستند، تجربیات تماشای آثار سینمایی داخلی و خارجی در طی سال هایی طولانی به خوبی نشان دهنده ایده های مناسب هدر رفته و طرح های ساده شکل یافته بوده است و آن چه باید به عنوان مبنای کار فیلمنامه نویسان قرار گیرد نه تنها یافتن ایده اولیه بلکه چگونگی پرداخت به سوژه و پختگی نگاهی است که براساس داده های اطلاعاتی مناسب و تحقیقاتی ارزنده خود را نمایان می سازد.
فیلم «تابو» درباره دختری با نام بهار است که در روستایی شمالی به زور پدر معتادش باید به عقد پیرمردی که 40 سال از خودش بزرگ تر است، درآید که دقیقا در لحظه پیش از عقد فرار کرده و نزد پسری جوان که معلم روستا و خاطرخواهش است، می رود و از این پس تا پایان فیلم را ندیده می توان حدس زد که پیرمرد به دنبال دختر رفته و در این بین در پی نابودی پسر برمی آید. حالا این داستان قابل پیش بینی و بی بهره از هرگونه مفهوم ارزشمند را با منوی اجرایی ضعیف فیلمساز در نظر بگیرید تا ببینید چه نتیجه غیر قابل تحملی رخ خواهد داد که تماشای فیلم را تا پایان زجرآور می سازد!
تولید فیلم هایی از جنس «تابو» برای سینمایی که در آن چندان گردش مالی قابل توجهی وجود ندارد، مساله ای قابل بررسی است و نشان دهنده این مطلب می باشد که مدیریتی واحد برای نظارت در بخش تولید آثار سینمایی وجود ندارد تا جدا از بررسی خط قرمزهای مفهومی آثار بتواند در زمینه سیاست های تولیدی برنامه ریزی موثری صورت دهد و به جای انباشت و هدر رفتن بودجه ها، آثار سینمایی را در مسیری روشن و مطابق با نیازهای مخاطب به تولید درآورد.
سینمای هالیوود در راستای تفکرات سیاست ورزانه سران غرب ایجاد می شود و مثلا در یک دوره زمانی برای حمایت از قوانین در حال تدوینی درباره مسائل همجنس بازی شاهد تولید چند اثر با این مضمون می شویم که به شکلی حمایتی تولید و در جشنواره ها با انواع جوایز مورد تائید قرار می گیرد اما در سینمای ایران بدون توجه به مختصات نظامی اسلامی و ایرانی و بدون ساز و کاری مشخص اقدام به تولید هر فیلمی می کنند و در نهایت شاهد ساخت فیلم هایی هستیم که سال ها و حتی تا همیشه در بایگانی سینما باقی مانده و هزینه سوزی سینما را در پی دارند.
فیلم «تابو» بدون وجود هرگونه منحنی درام پردازی به بدترین شیوه ممکن روایت می شود و به دلیل فقدان مولفه های روایی بیش از اندازه کشدار بوده و فاقد دست یابی به مسیری روشن از روایت پردازی است. از طرفی این فیلم فاقد هرگونه زبان سینمایی و تشخص روایی است و بحث شخصیت پردازی در آن کاملا نادیده گرفته شده است، به نحوی که کاراکتر پیرمرد در طی مسیری 100 دقیقه ای از فیلم به شکلی بی اساس دچار حالات مختلف رفتاری می شود و نمی توان ساز و کار مشخصی از علت خوشی ها و عاشقی ها و نامردی ها و فداکاری های مرد در یک تایم زمانی کوتاه یافت.
متاسفانه دلیل انتخاب برخی آثار در گروه «هنر و تجربه» تنها مساله کم مخاطب بودن اثر بوده و فیلم هایی مانند «تابو» بدون برخورداری از هر گونه مولفه های روایی و یا فرم ساختاری به اشتباه عنوان اثری تجربی می یابند و این مساله بیشتر از همه به این گروه سینمایی قابل ارزش که سال ها جایش در سینمای ایران خالی بود، ضربه می زند.
به هر روی با توجه به فقدان سرمایه های برجسته در سینمای ایران، تولید بی رویه فیلم ها در مسیری نامشخص و بدون پشتوانه فکری ضربه ای اساسی به روند کلی این سینما خواهد گذاشت و لزوم ایجاد گروهی خبره و کارشناس در راستای هدایت طرح ها به سمت افقی روشن و پایدار به شکلی اساسی احساس می شود.
