گروه فرهنگی «سراج24»- مرتضی اسماعیل دوست: در ایام نوروزی به اشتیاق نوشدن طبیعت به سراغ تازگی برنامه های رسانه ملی می رویم و شبکه های تلویزیونی را یکی پس از دیگری به امید دست یابی به برنامه ای قابل توجه جهت پُر کردن ایام فراغت رصد می کنیم، اما نه برنامه ای قابل توجه یافت می شود و نه تحولی از نوع خیر و شادابی از پس نگاه مان به دریچه قاب تلویزیون شکل می یابد که این مساله نیاز به تحلیلی جامع و یادداشتی مجزا دارد که آیا واقعا مشکل از سوی بی برنامه بودن برنامه سازان تلویزیونی است و یا به گفته بسیاری از اهالی رسانه ملی از نوع مسئول و دست اندرکارش به جهت کمبود منابع مالی به این شکل رقت بار درآمده است؟
در مطلب پیش رو به دنبال طرح و پیگیری این نوع نگاه هستیم که دلیل تقلید بسیاری از مجموعه برنامه های تولیدی در رسانه ملی و به نوعی کپی کاری از برخی شبکه های غیر همسو در چیست و چه ابعادی دارد؟ آیا به صرف ادعای برخی که عنوان می دارند به دنبال این جایی کردن طرح های تماشاگر پسند شبکه های ماهواره ای هستند، باید دلخوش این مساله بود و یا هراس از این داشت که این نوع طرح های وارداتی از شبکه های غربی که زبان فارسی را به عنوان خط ارتباطی با مخاطبان داخلی در نظر گرفته اند می تواند موجب بسط نگاه های مختلفی از نوع بیگانه در رسانه ملی میهنی ما و نزد اقشار بیشتری از مردم شود. برای نمونه در همین روزهای سبزینه بهاری شاهد برنامه ای با عنوان «ما مهمان داریم» از شبکه سه سیما هستیم که تقلیدی محض از برنامه شبکه غیر اخلاقی «من و تو» با نام «بفرمایید شام» بوده که تنها یک مهران رجبی بذله گو و البته بسیار اعصاب خردکن را که بی دلیل از میزبانان ایراد گرفته و همیشه به دنبال آماده شدن غذا است! افزون بر نسخه آن سوی آبی کرده است و حال سوال این جا است که آیا حضور در خانه های اصیل ایرانی در نقاط مختلف سرزمین ایران از شمال دلربایی تا جنوب خونگرمی را با انواع غذاها و میهمان نوازی های خاص ایرانی می توان نوعی مبارزه با شام خوری های! تصنعی و تمایل به اشرافی گری های شبکه ای ماهواره ای با انواع روابط بی قید و بندی که مجردی و دور از فضای خانواده بودن اصل مهم آن است، در نظر گرفته شود؟
در برنامه دیگری که از مدت ها پیش از نوروز شادکامی از شبکه نسیم پخش خود را آغاز کرده و در این ایام فرخنده به همان شکل ادامه دارد، به روشی ملموس شاهد تقلید محض برنامه ای خواننده محور از همان شبکه بی قید و بند «من و تو» هستیم که بدون وجود هرگونه خلاقیت در تولید برنامه داخلی که «شب کوک» نام دارد به دنبال کپی از برنامه آن سویی که عنوان دور افتاده و در واقع مضحکانه آکادمی را به نام خواننده پُرحاشیه و بازیگر فیلمفارسی پیش از انقلاب به خود دارد، بوده ایم. به نحوی که حتی دکور این برنامه داخلی هم بدون وجود کوچک ترین خلاقیت بصری و استفاده از نشانه های ایرانی اصیل ارائه شده و تنها می خواهد برنامه ای روی آنتن ببرد و با دستی بسته نه تنها مبارزه بلکه هم دست با همان شبکه قلمداد خواهد شد؛ هم دست از این تعبیر که دست در دست همان نوع پرداخت را در شکل ستاره سازی و نوع شوخی های مضحکانه میان مجری و داوران برنامه دارد! حال با این نوع تحلیل از برنامه فوق آیا می توان تعبیر برخی مبنی بر جذب مخاطبان و جوانان از دلسپاری به شبکه های ماهواره ای به سوی شبکه های داخلی را به شکلی ارزنده مورد پذیرش قرار داد؟
بدیهی است شکل و شمایل برنامه سازی تلویزیونی به نحوی است که خلاقیت در آن حرف اول و آخر را می زند و وجود اتاق های فکر برنامه ریز و افرادی خبره و کارکشته و مغزهایی متفکر که همچون آبی شناور به طور دائم مخاطب را سیراب گرداند، از مهم ترین مزیت های شبکه های تلویزیونی است، به نحوی که بدون وجود آن ایجاد هر نوع برنامه ای مترادف با شکستی مطلق خواهد بود و با توجه به تعدد برنامه های تلویزیونی و جذابیت های فریبنده ای که شبکه های خانواده سوز! غربی برای مخاطبان داخلی دارد، باید به جای کپی کاری و دورماندن از هر گونه تفکر اصیل به دنبال خلق و ایجاد برنامه هایی اینجایی و ایرانیزه کردن تفکراتی مختص به خود و به نفع نهادهای مردمی باشیم که این مساله نیازمند وجود تهیه کننده، برنامه ساز و مجریان و مشاورانی خوش فکر بوده تا به جای دزدیدن ایده به دنبال ایده سازی باشند که بهار فصلی شاخص در نوکردن ایده ها است.
