به گزارش «سراج24» سابقه به وجود آمدن هواپیماهای بدون سرنشین به جنگ جهانی اول بازمی‌گردد و حتی برخی از مورخین بحث آن را به کمی پس از ساخت نخستین هواپیمای دنیا توسط برادران رایت مربوط می‌دانند.
ولی از لحاظ عملی و به فرم کنونی، نخستین هواپیمای بدون سرنشین که از نوع هدف پرنده بود، در سال 1948 به نام XQ2 توسط شرکت رایان آئروناتیکال (آمریکا) ساخته شد.
پس از آن تمامی کشورهای دنیا به ضرورت ساخت و پیشرفت در این فناوری پر سود پی بردند و با صرف بودجه‌های کلان شروع به تحقیقات و ساخت انواع گوناگون هواپیماهای بدون سرنشین کردند.
هواپیماهای بدون سرنشین یا همان یو-ای-وی‌ها (مخفف کلمه Unmanned Air Vehicle) مزایای بسیاری نسبت به هواپیماهای عملیاتی با سرنشین دارند، به‌دلیل ابعاد کوچک‌تر نسبت به هواپیماهای معمولی طبیعتاً هزینه ساخت آنها بسیار پایین است، امکان مداومت پروازی طولانی تری دارند، رادارهای دشمن نمی‌توانند آنها را ردیابی کنند و حتی درصورت ردیابی، انهدام آنها کار بسیار مشکلی است.
یکی از نکات بسیار مهم، امنیت اطلاعاتی آنها در مقابل هواپیماهای معمولی است. به‌عنوان مثال اگر در جنگی هواپیمایی را بزنند، علاوه بر ضررهای مالی، احتمال اسارت خلبان نیز می‌رود و در این صورت مسئله امنیت اطلاعات نیز بحرانی می‌شود.
اساساً یکی از اهداف ساخت این پرنده‌های کوچک و تیز پرواز، کاهش میزان تلفات انسانی است. مزایای بسیار دیگری نیز مانند قابلیت مانور بیشتر، نبودن فشارهای فیزیولوژیکی بر اثر ارتفاع یا شتاب G به خلبان و... از موارد قابل ذکر است.
باید توجه داشت آنچه امروز UAV نامیده می‌شود نوع تکامل یافته هواپیماهای بدون سرنشین است که به‌عنوان هدف پرنده در تمرینات تیراندازی زمین به هوا و یا هوا به هوا استفاده می‌شد و غالباً هم این اهداف پرنده با نام درون (Drone) شناخته می‌شدند.
پس از ساخت اولین هدف پرنده تقریباً نگاه ویژه‌ای به انواع دیگر پرنده‌های بدون سرنشین نشد تا سال 1962 که روابط آمریکا و کوبا دچار بحران شد.
ایالات متحده آمریکا برای حمله، احتیاج به عکسبرداری دقیق از مناطق راهبردی دشمن داشت و حتی هواپیمای معروف جاسوسی آمریکا U-2 (ملقب به اژدها خانم یا Dragon Lady) نیز توسط آتشبارهای ضدهوایی کوبا منهدم شد و تشنج سیاسی دامنه داری را به وجود آورد.
این موضوع آمریکا را بر آن داشت تا به فکر استفاده از هواپیماهای بدون سرنشینی بیفتد که قادر باشند وظایف هواپیماهای جاسوسی آمریکایی را به‌عهده بگیرند؛ یعنی عکسبرداری، فیلمبرداری و در کل گردآوری اطلاعات لازم از مواضع حیاتی دشمن.
در آن زمان آمریکا از مدل هواپیماهای بدون سرنشین BQM-34A استفاده کرد و تمامی آنها را به دوربین فیلمبرداری و سایر لوازم ضروری دیگر مجهز ساخت. گرچه فکر استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای مقاصد جاسوسی در بحران کوبا شکل گرفت ولی به سبب آنکه این بحران ظرف مدت اندکی پایان پذیرفت، UAVهای آمریکایی هرگز بر فراز کوبا به پرواز در نیامدند.
البته تنها چند سال بعد آمریکایی‌ها رسوایی بزرگی به بار آوردند. برای نخستین بار در سال 1965 در پکن، سه فروند از هواپیماهای UAV اکتشافی را جمهوری خلق چین به نمایش گذاشت که به گفته کارشناسان متعلق به آمریکا بود و برای جاسوسی وارد قلمروی هوایی چین شده بودند و از این زمان به بعد تمامی کشورهای دنیا پی به مسئولیت اصلی هواپیماهای بدون سرنشین بردند.
به گزارش «سراج24»، بلژیک نیز به عنوان یکی از کشورهای اروپایی تلاش زیادی را برای ساخت و به کارگیری پهپاد در دستور کار قرار داد. این کشور طرح پژوهشی‌ای با عنوان مرکاتور موسوم به پِگاسوس را در سال 2000به منظور تامین داده‌های سنجش از دور روزآمد از محیط زمین برای نخستین بار بررسی کرد. این طرح در ژوئن ۲۰۰۴ به تصویب دولت بلژیک رسید و شش ماه بعد بودجه لازم برای توسعه پهپاد و ایستگاه زمینی تخصیص یافت. بر این اساس شرکت ویتو در ژوئن ۲۰۰۵ قرارداد توسعه یک پهپاد بلندپرواز مجهز به آرایه خورشیدی را به ارزش یازده میلیون یورو منعقد کرد. براساس نیازمندی اولیه قرار شد این پهپاد در ارتقاع بین ۱۴ تا ۲۰ کیلومتر برای مدت زمانی تا ۸ ماه پرواز کند و داده‌های سنجش از دور را تهیه و ارسال نماید.
یکی از بخشهای شرکت کینتیک مسئول تولید ایستگاه کنترل زمینی، یکپارچه سازی زیرسیستمها و مدیریت برنامه آزمایش پروازی شد. در تاریخ ۶ ژوئن ۲۰۰۶ یک فروند مقیاس شده از این پهپاد با نام مرکاتور نخستین پرواز خود را انجام داد. با ادامه توسعه این برنامه نخستین فروند عملیاتی مرکاتور در اواخر سال ۲۰۱۰ به پرواز درآمد.
بال مستطیلی شکل این پهپاد در قسمت انتهایی (بیرونی)، سطحی بالا آمده را نگه می دارد. سطوح دم مرکاتور نیز کاملا مستطیلی شکل هستند. بدنه این پهپاد تنها از یک میله ساده و نازک آلومینیومی تشکیل شده که به سطوح بالا و دم متصل می باشد. جایگاه محموله بسیار نازک موسوم به مدوسا در دماغه پرنده نصب شده و از جنس آلومینیوم و تیتانیوم ساخته شده است. این پهپاد فاقد ارابه فرود است. محموله مدوسا با سرمایه‌گذاری آژانس فضایی اروپا برای این پهپاد خاص طراحی شده و شامل یک حسگر، یک دریافت کننده جی پی اس و تجهیزات مخابراتی می‌باشد. حسگر آن از گزینه‌های مختلفی تشکیل می‌شود که شامل یک دوربین رنگی دیجیتال با امکان ارسال زمان واقعی تصاویر می باشد.
کیفیت این دوربین امکان دستیابی به تفکیک پذیری ۳۰ سانتیمتری برای تصویربرداری از اهداف زمینی از ارتفاع ۱۸ کیلومتری را فراهم می‌آورد.
همچنین نصب دوربین فروسرخ روی این پهپاد مورد آزمایش قرار گرفته است. پرواز این پهپاد کاملا خودکار بوده و امکان تغییر برنامه پروازی در حین پرواز وجود دارد. لینک داده ماهواره‌ای مرکاتور در باند اِس کار می‌کند. امکان پرتاب این پهپاد با کمک بالن نیز وجود دارد و فرود آن به صورت سینه‌مال انجام می‌شود. توان مورد نیاز این پرنده توسط آرایه‌های خورشیدی در طول روز تامین شده و باتری‌ها توان مورد نیاز در شب را ذخیره می‌کنند. وزارت ترابری بلژیک در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۱۰ مجور پرواز مرکاتور را صادر کرد. در اکتبر همان سال یک فروند مرکاتور نخستین پرواز عملیاتی خود را به مدت ۲۴ ساعت انجام داد. در نیمه سال ۲۰۱۱ یک پرواز به مدت زمان سه شبانه روز توسط این پهپاد مجهز به محموله عملیاتی مدوسا صورت گرفت.
