به گزارش «سراج24» در دنیای تسلیحات برخی محصولات چنان عملکرد و تاثیرگذاری از خود نشان دادهاند که به منبع الهام برای طراحات و توسعه دهندگان سلاح‌های مشابه در کشورهای دیگر بدل شده اند.
آمریکا و شوروی مغرور از پیروزی در جنگ جهانی دوم با ادعای فرماندهی بلوک‌های غرب و شرق برای چند دهه متوالی مسابقه نظامی و امنیتی را به راه انداختند که بی شک منبع اصلی عرضه طیف گسترده‌ای از سامانه‌های تسلیحاتی امروزی بوده است. از اینرو برخی تسلیحات و سامانه‌های نظامی ساخت این دو کشور به الگوهایی موفق برای نمونه‌های هم‌رده خود تبدیل شده‌اند. از این میان می‌توان به سامانه موشکی دوش پرتاب ایگلا محصول شوروی اشاره کرد.
بسیاری از کشورهای اروپای شرقی از این سلاح برای تجهیز نیروهای مسلح خود استفاده کرده‌اند و برخی نیز به توسعه نمونه‌های بومی آن پرداخته‌اند. در این گزارش نمونه لهستانی ایگلا-1 موسوم به گروم معرفی شده است.
سامانه ضدهوایی دوش پرتاب پی‌زدآر گروم برای حمله به اهداف پرنده در ارتفاع پست طراحی شده است. پس از جدا شدن لهستان از بلوک شرق در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی و لغو مجوز تولید تحت لیسانس سامانه موشکی ایگلا در این کشور توسط روسیه، مدیران ارشد بخش دفاعی لهستان تصمیم گرفتند پروژه‌های بومی خود را آغاز کنند.
توسعه نمونه اولیه این موشک با نام گروم-۱ تاندربولت از سال ۱۹۹۲ آغاز شد و نخستین نمونه‌های آن تا سال ۱۹۹۵ توسط نیروی زمینی ارتش لهستان وارد خدمت عملیاتی شد. گزارشهای تائیدنشده‌ای منتشر شده که نشان می‌دهد سرویسهای اطلاعاتی لهستان تلاش گسترده‌ای برای بدست آوردن نقشه‌های ساخت و جزئیات طراحی سامانه موشکی دوش پرتاب ایگلا انجام دادهاند. با توجه به زمان نسبتا کوتاه فاز توسعه گروم این ادعا قابل قبول به نظر می رسد. در سال ۱۹۹۶ سامانه گروم به عنوان یک سلاح سازمانی در نیروی زمینی لهستان شناخته شد و تحویل انبوه آن به یگانهای عملیاتی مختلف آغاز شد. تولید گروم-۱ تا سال ۱۹۹۹ ادامه یافت. در همین سال آزمایش‌های توسعه‌ای نمونه جدیدتر گروم-۲ به پایان رسید و یک سال بعد تولید نمونه های عملیاتی آن آغاز شد.
خط تولید سامانه گروم-۲ کماکان فعال است.
گروم یک سامانه ضدهوایی کوتاه برد است که موشکهای هدایت شونده آشیانه یاب را به سوی اهداف هوایی در ارتفاع پست و متوسط شلیک می کند. استفاده از این سلاح در عملیاتهای نظامی مشترک و شبکه محور در قالب سناریوهای فرماندهی و کنترلی دفاع هوایی خودکار توصیه می‌شود که در آنها داده‌های مربوط به اهداف مورد نظر از طریق لینک های دیجیتال بدست می آید.
شکل ظاهری گروم-۱ شباهت بسیاری به سامانه موشکی روسی ایگلا-۱ دارد. برخی منابع دفاعی مدعی هستند این موشک نمونه لهستانی ایگلا-۱ است. البته این ادعا همواره توسط شرکت زدام مسکو پیمانکار اصلی توسعه این سلاح رد شده است و توانمندی گروم-۱ در مقاومــت در برابر فریب های حرارتی اعمالی توسط هواپیماها(بر خلاف نمونه‌های اولیه ایگلا-1) را به عنوان دلیلی برای رد ادعاهای مطرح شده مورد تاکید قرار می دهد. از دیگر تفاوتهای این دو سامانه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تجهیزات الکترونیکی سامانه گروم کاملا یکپارچه هستند و از اینرو ابعاد آن کوچکتر است.
-کشندگی سرجنگی گروم-1 نسبت به ایگلا- ۱ به میزان ۵۰ درصد افزایش یافته است.
- امکان تغییر برنامه پروازی موشک گروم-۱ پس از شلیک وجود دارد و پارامترهای اولیه ورودی به موشک بر حسب نوع ماموریت قابل تغییر است.
لهستانی‌ها مدعی هستند که سامانه گروم-۲ کاملا بصورت بومی توسعه یافته و در تولید آن از فناوری‌های داخلی استفاده شده است.
شرکت گارمات سوخت جامد موتور راکتی این موشک را تامین می‌کند. شرکت هوانوردی پی‌زدال سامانه کنترل پرواز گروم-۲ را توسعه می‌دهد و موسسه پژوهش‌های نظامی دبلیوآی تی یو با همکاری شرکت دابلیوزد یو خودروی حامل سامانه گروم-۲ موسوم به تارپان هانتا را تولید می نماید.
تغییر ات اعمالی در موشک گروم - 2 عبارتند از:
- استفاده از باتری‌های حرارتی جدید
- بکارگیری جستجوگر جدید با فناوری خنک کاری کاشف بهسازی شده
- کوچکترشدن ابعاد تجهیزات الکترونیکی (ابعاد فیوز و متعلقات مرتبط حدود 30درصد کاهش یافته است)
کاهش سوخت و افزایش ابعاد و کشندگی سرجنگی
مرکز پروژه‌های علمی و صنعتی سامانه های الکترونیکی پیشرفته رادوار (بخشی از گروه صنعتی بومار) سامانه شناسایی دوست از دشــــمن (آی اف اف) موسوم به آی کی زد-۰۲را برای سامانه موشکی دوش پرتاب گروم توسعه داده است. این سامانه آی اف‌اف استاندارد را می‌توان با بسیاری از سامانه‌های موشکی دوش پرتاب عملیاتی یکپارچه کرد.
از میان ویژگی‌های اصلی سامانه آی کی‌زد-۰۲ می توان به مواردی مانند ابعاد کوچک و وزن سبک٬ مناسب برای سامانه‌های موشکی دارای مودهای عملیاتی متعدد، امکان ارسال و دریافت پیام صوتی، دارای واسط ارتباطی آراس -۲۴ و امکان ارسال سیگنال لغو آتش اشاره کرد.
نتیجه پردازش داده‌ها توسط این سامانه به سامانه کنترل آتش ارسال می‌شود تا از شلیک موشک به سوی وسایل پرنده‌ای که دشمن شناخته نمی شوند ممانعت به عمل آید. نیروی زمینی ارتش لهستان همچنین از سامانه آی‌کی زد-۰۲ در کنار رادار ردیاب الکترواپتیکی زد‌جی‌اس-۱۵بی (نصب شده بر روی خودروی نظامی ۶*۶) و موشک انداز متحرک ضدهوایی پوپراد نیز استفاده می‌کند.
ارتش لهستان یگان کامل عملیاتی گروم را با نام کبرا می‌شناسد. یکگ آتش‌بار کامل سامانه کبرا شامل اجزای زیر است:
رادار جستجوی چند پرتویی با برد 40 کیلومتر
4 دستگاه سامانه متحرک ضدهوایی پوپراد
2 دستگاه خودروی فرماندهی دبلیودی-95
4 دستگاه سامانه ضدهوایی ترکیبی توپخانه‌ای/ موشکی زد‌یو‌آر-23-2 کی‌جی‌جودک-جی
گزارشهایی الز فروش سامانه کبرا به اندونزی در اواخر سال 2005 یا اوایل سال 2006 منتشر شده است. منابع دفاعی اروپایی ندعی هستند ه لهستان نمونه دریاپایه گروم را نیز توسعه داده و از آن برای تجهیز شناورهای سبک استفاده می کند. پرتابگر سامانه دریایی گروم به دو قبضه موشک مجهز است و توان خود را از موتور شناور تامین می‌کند. علاوه بر نیروی زمینی لهستان از میان مشتریان خارجی گروم می توان به کشورهای گرجستان٬ اندونزی و لیتوانی اشاره کرد. ارتش گرجستان 30 پرتابگر و بیش از 100 قبضه موشک گروم را خریداری کرده است. تحلیلگران امور امنیتی شرق اروپا مدعی هستند که گرجستان از اینم موشک‌ها در منازعه نظامی سال 2008 خود با روسیه استفاده کرده است. ارتش گرجستان اعلام کرده است که از 12 موشک گروم شلیک شده به سوی بالگردهای روسی٬ 9 قبضه به هدف اصابت کرده است. لیتوانی قرارداد خرید سامانه گروم را در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۱۴ با لهستان منعقد کرد. نیروهای مسلح لهستان تاکنون بیش از ۴۰۰ پرتابگر و ۲۰۰۰ هزار قبضه موشک گروم را تحویل گرفته اند. قرار است تحویل ۴۰۰ قبضه از نمونه جدیدتر این سامانه موسوم به پیوران تا سال ۲۰۱۷ تکمیل شود. گروه صنعتی بومار در تاریخ یکم ژانویه ۲۰۱۳ تولید دوهزارمین قبضه از موشک گرچه را جشن گرفت.
مشخصات فنی سامانه موشکی گروم-2 به شرح زیر است:
طول موشک:1.6 متر
قطر موشک: 7.2 سانتی متر
وزن موشک و غلاف شلیک: 16.5 کیلوگرم
وزن سرجنگی: 1.82 کیلوگرم
نوع سرجنگی: شدیدالانفجار ترکشی
سرعت متوسط: 650 متر بر ثانیه
هدایت: فروسرخ آشیانه‌یاب
سرعت درگیری بیشینه با هدف از روبرو: 400 متبر بر ثانیه
سرعت درگیری بیشینه با هدف از پشت سر: 320 متبر بر ثانیه
ارتفاع پروازی بیشینه: 3500 متر
ارتفاع پروازی کمینه: 10 متر
برد بیشینه:۵۵۰۰ متر
برد کمینه:۵۰۰ متر
