گروه فرهنگی «آوینی فیلم»: فیلم «خواب تلخ»، کمدی سیاه نوپردازانه ای است که چندان در چرخه روایت نتوانسته موفق عمل کند. فیلم موضوع قابل تاملی چون مرگ را دستمایه طنازی خود قرار داده و محسن امیر یوسفی به پیوست نگاه های شوخ پندارانه خود نسبت به زندگی و مرگ که نمودی از آن در فیلم «آتشکار» رخ یافته بود، در اولین اثر خود همه چیز را با نگاهی طنازانه به خورد مخاطب می دهد و از این رو موقعیت تلخ و گاه ترسناک سکانس ها با زبانی کمیک به وجود مخاطب تزریق می شود.
اگر چه سیاست فیلمساز در ارائه چنین روشی قابل توجه می باشد اما آن چه باید مورد لحاظ قرار می گرفت، سامان دهی این نگاه در مسیری ارزنده می باشد. از این بابت شاهد سکون و تکرار سکانس ها در بی چرخه بودن رخدادها می شویم و نمی توان در میانه اثر ریتم ابتدایی و ایده جذابانه فیلم را در مسیری پُر فراز و نشیب دنبال کرد. داستان فیلم در خصوص پیرمرد مرده شوری به نام اسفندیار است که در شهر قدیمی سده به سر می برد و در ملاقات های متعدد وی با مردگان در نهایت پیکر مرگ در نگاه او هم رسوخ می کند و فیلمساز در ادامه ماجرا، اسفندیار را به مواجهه و در واقع تقابل با عزرائیل می کشاند.
فیلم البته فارغ از فضای متفکرانه اثری چون « مهر هفتم» برگمان بوده و بیشتر ماجراهای این فیلم که در ۱۹ اپیزود روایت می شود، در گورستانی قدیمی رخ می دهد. حضور بازیگران آماتور با بیانی محلی و توجه فیلمساز به جنبه شوخ طبعانه اثر مسیری دور از شعارگرایی های مرسوم را در اثر ایجاد کرده است.
نکته تعجب برانگیز اقبال مخاطبان خارجی با اثر بوده که با وجود بافت سنت گرایانه ای که در فیلم وجود دارد مورد توجه جشنواره های برون مرزی بوده است. این فیلم در بخش دو هفته کارگردانان کن، جایزه نگاه جوان را دریافت کرد و در بخش اصلی این جشنواره، تقدیر ویژه بخش دوربین طلائی را گرفت. پس از آن، فیلم محسن امیریوسفی در فستیوال تسالونیکی یونان به نمایش درآمد و برای اولین بار جایزه اسکندرطلائی را برای سینمای ایران به ارمغان آورد و از همان جشنواره جایزه بهترین فیلم تماشاگران را هم گرفت. جشنواره‌هایی چون ادینبورگ، لس‌آنجلس، ماردل پلاتا، ژنو، نانت، مونترال، شیکاگو، دوبی و... از جمله جشنواره های دیگری بودند که این فیلم در آن‌ها به نمایش درآمد.
رویکرد فیلم «خواب تلخ» برخلاف رویه مرسوم سینمای ایران در مقوله پرداخت به مرگ، نگاهی کاملا در راستای شوخی با این موضوع مهم بوده و از این رو در راستای رویه مرسوم آثار فیلمسازان خارجی است. آن چه قابل توجه می باشد این بوده که در طول تاریخ عرصه های ادبی و هنری ما با نگاهی تلخ اندیشانه و یا همراه با نگاهی ژرف اندیشانه با مقوله مرگ عمل کرده و اگر هم در فیلم ساده انگارانه ای مانند «چند می گیری گریه کنی؟» به سمت سینمای کمدی رفته است، در نهایت نگاه تلخ اثر بر مخاطب رخ نمایی می کند اما در فیلم «آتشکار» فیلمساز چنان شوخ طبعانه با مرگ مواجه می شود که در جایی شاهدیم کاراکتر اسفندیار در نبردی رو در رو با عزرائیل او را شکست می دهد!
با این وجود فیلم «خواب تلخ» نمی تواند چندان در پرداخت شخصیت اصلی و در تغییر نگره وی به سوی مرگ اندیشی موفق عمل کند و در حد همان سکانس های شوخ طبعانه باقی می ماند.
