گروه فرهنگی «سراج24»- مرتضی اسماعیل دوست: وقتی که صفحه های تاریخ جهان را ورق می زنیم تاریک ترین اشاره ها به سمت سرزمین هایی می رود که به واسطه خون خواهی سرانی قدرت طلب، آماج بسیاری از اتفاقات تلخ غیر انسانی بودند. چنگ هایی نابرابر که جهان را ترکاند و دست ها و پاها را به سمتی متلاشی کرد. از جنگ های جهانی تا جنگ کره و فالکلند و البته لشگرکشی های آمریکایی ها به ویتنام و عراق و افغانستان که با کشتارهای بیرحمانه ای همراه بوده است.
فیلم «تریاژ» ساخته دانیس تانویچ، کارگردان خلاق بوسنیایی، داستانی است درباره عکاسان جنگی- دیوید و مارک- که در سال ۱۹۸۸ برای پوشش خبری جنگ میان پیشمرگ های کرد و صدام به عراق سفر می کنند و در میان مردمان کردستان عراق، درد و رنج و زخم و تباهی را می بینند.
تریاژ، اصطلاحی در میان بهیاران و پزشکان در مناطق جنگی است که به دلیل عدم وجود امکاناتی متناسب با حجم گسترده تلفات و زخمی های جنگ، اقدام به گزینش بیماران براساس افزایش امید به زندگی شان می شوند. واژه ﺗﺮﯾﺎژ اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮑﯽ از ﭘﺰﺷﮑﺎن ارﺗﺶ ﻧﺎﭘﻠﺌﻮن ﺑﻪ ﻧﺎم دوﻣﯿﻨﯿﮏ ﺟﺎن ﻟﺮی ﺑﺮای ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺳﺮﺑﺎزان ﻣﺼﺪوم ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ. در واقع تریاژ همچون کلاسه کردن زخم دیدگان جنگ برای مداوا است و همان گونه که از عنوان فیلم می آید، در اثر ساخته شده توسط دانیس تانویچ شاهد مساله ای مهم و دردناک مبنی بر کشتن مجروحانی با درصد بالا به بهانه خلاص شدن از درد و ادمه نیافتن تلخی است که رویه دیگری از شیوه اتانازی که «مرگ خوب» و یا «مرگ بی دردسر» می توان خواندش. مساله ای که ابعاد تلخی از وجه انسانیت را در لایه های سرخوشانه اجرا کنندگان آن می توان دید.
.jpg)
فیلم «تریاژ» سعی دارد در قالب روایتی مستندگونه به دل اتفاقات جنگی رود و در میان تیرگی های جنگ به قصه 2 دوست و 2 عکاسی بپردازد که در مواجهه با تقدیر خود را و ماهیت انسانی خود را نمایان می سازند.
جنگ با همه اتفاقات ریز و درشت به پایان می رسد و خاطره ها سر می رسند و این جا مارک در طی بازگشت از سفر به جنگ، گام به وجدان دردناکی می گذارد که افسوس رفتارها و کردارها را در برابر حقیقت زیستن نمایان می سازد. اما مساله مهم در بررسی فیلم های ضد جنگی چون «تریاژ» که به تقبیح جنگ می پردازند، ژست انسان گرایانه ای است که سران سیاستمدار هالییود و حامیان آثاری ضد جنگ به خود می گیرند و آمریکایی که خود عامل حجم گسترده ای از جنگ های رخ داده می باشد، به عنوان نمادی از جهان بدون جنگ شناخته شود! در واقع مانند این می ماند که شرورترین قاتل زنجیره ای در فضایی رسانه ای پیام مرگ بر شرارت سر دهد و در فضایی متوهم ژست اخلاق گرایی به خود بگیرد. و این جا است که آمریکای جنایتکار سودای مقابله با تروریسم به خود می گیرد!
در این میان اگر چه آثار بسیاری را می توان یافت که برچسب کشوری غیرآمریکایی به خود گرفته اند، اما نمی تواند از سیاست گذاری های کلان سینمای جهان توسط سیاستمداران هالیوودی غافل ماند، مساله ای که دنیس روترمل، پروفسور دانشگاه کالیفرنیا به آن اذعان کرده و می گوید:« این اشتباه است که گمان کنیم فیلم‌های ضدجنگ و ضدآمریکایی خارج از قلمرو صنعت فیلم هالیوود ساخته می‌شوند.»
فیلم «تریاژ» البته با ظرافت به بُعد ضدیت با جنگ می پردازد و دانیس تانویچ به دنبال آن بوده که به درونگاه انسانی افراد جنگ زده توجه بیشتری داشته باشد. مساله ای که به شکلی ابزورد در ارزنده ترین فیلم این فیلمساز بوسنیایی با نام «سرزمین هیچکس» به اجرا درآمد. وقتی دو سرباز تنهای صرب و بوسنیایی در دل مرزی از جنگ بودن و مُردن به کشمکش با هم می پردازند و به بسیاری از نمادها و پرداخت های جنگ با دیده تردید داد سخن می رانند!
