به گزارش سراج24،جنگ ایران و عراق با مشخصه طولانى‌ترین و پرهزینه‌ترین درگیرى نظامى در تاریخ معاصر منطقه خاورمیانه که دو قدرت جهانى و هم‌پیمانانشان در دوران جنگ سرد در حمایت از یک طرف جنگ اتفاق نظر داشتند و مهمتر از همه عدم حل و فصل نهایى آن با برقرارى صلح میان دو کشور ایران و عراق و بسیارى از مسایل دیگر، سبب شده است علت، نحوه و نتایج جنگ تا سالهاى مدید همچنان مورد بحث و بررسى قرار گیرد، اما آنچه در این میان بسیار حایز اهمیت است، مسئله حضور نقش مستقیم و غیرمستقیم بسیارى از کشورهاى غربى و اروپایى در حمایت از عراق و سیل عظیم کمکهاى مالى و نظامى این کشورها به عراق طى هشت سال جنگ تحمیلى است.
بى‌شک مسئله فروش تسلیحات نظامى پیشرفته از سوى غرب و اروپا به عراق طى هشت سال جنگ تحمیلى نقش بلاانکار این کشورها در جنگ را به‌خوبى نمایان مى‌سازد. بر اساس گزارش‌هاى موجود در سال 1366 شبکه تدارکات نظامى عراق در جریان جنگ تحمیلى علیه ایران به‌نحو بى‌سابقه و چشمگیرى فعال شده بود. نگرانى ناشى از گسترش دامنه جنگ و ضرورت مقابله با برترى ایران موجب شده بود که بر اساس یک تصمیم همگانى، عراق به‌طور برجسته و بى‌سابقه‌اى تجهیز شود. تنها آمارهاى منتشر شده حاکى از آن است که در این مرحله در کمتر از دو سال، فرانسه حدود 6/5میلیارد دلار و روسیه (شوروى سابق) حدود 9/3میلیارد دلار اسلحه و تجهیزات نظامى به عراق فروختند. افزون بر این، زیربناى صنعتى این کشور از سال 1984 (1363 شمسى) میلادى به بعد با 14/2میلیارد دلار هزینه تقویت شد. عراقى‌ها توانستند در این روند از شوروى، آمریکا، فرانسه و آلمان تجهیزات و فن‌آورى پیشرفته نظامى خریدارى کنند.
کمکهاى آمریکا به عراق
اقدامات آمریکا علیه ایران به‌موازات افزایش پیشروى نیروهاى ایرانى در مواضع عراقى‌ها، با هدف جلوگیرى از پیروزى ایران و شکست عراق تشدید شده گسترش مى‌یافت، زیرا پیروزى ایران در جنگ براى آمریکا غیرقابل قبول بود. این کشور در نخستین گام، آشکارا در جهت حمایت از عراق نام این کشور را از فهرست کشورهاى به‌اصطلاح تروریست حذف کرد و طرحهاى گسترده نظامى، سیاسى و اقتصادى‌اش را براى کمک به عراق در جریان جنگ علیه ایران، تصویب کرد.
صدام با فرستادن نزار حمدون، به‌عنوان سفیر عراق به آمریکا، علاوه بر اهدافى که در سطوح مختلف پیگیرى مى‌کرد زمینه تحکیم روابط عراق و آمریکا را فراهم ساخت و به‌تدریج عراق به یک متحد آمریکا در منطقه تبدیل شد و بازارش براى آمریکا بازار پرسودى ارزیابى شد، به همین دلیل جامعه تجارى و صنعتى آمریکا به‌عنوان بزرگترین پشتیبان عراق از روابط تجارى با این کشور حمایت مى‌کرد. کمک اطلاعاتى و نظامى آمریکا به عراق که از سال 1359 آغاز شد، موجب شد تا سازمان سیا اطلاعات فوق العاده محرمانه‌اى از مراکز استراتژیک ایران در اختیار عراق قرار دهد.
حتى برخى از گزارش‌ها نشان مى‌دادند که ویلیام کیسى، رییس وقت سیا، بارها عراق را در حمله به تأسیسات اقتصادى و حیاتى ایران تشویق کرده بود و نمونه آن حمله هواپیماهاى عراقى به جزیره سیرى بود که در چهارچوب هماهنگى دقیق اطلاعاتى میان آنها انجام گرفت. بسیارى بر این باورند که کمکهاى آمریکا به عراق در جریان جنگ تحمیلى علیه ایران، گذشته از آن که نظامى بوده است از نوع کمکهاى اطلاعاتى به شمار مى‌رفته است. گزارش‌ها نشان مى‌دهند که آمریکا طى سالهاى 1361 تا 1366 معادل 1/5میلیارد دلار تجهیزات الکترونیکى، انواع ماشین‌آلات، دستگاه‌هاى حساس و کامپیوترهاى فوق العاده قوى در زمینه تولید سلاح‌هاى شیمیایى، موشکى و هسته‌اى را به دولت عراق فروخته بود.
بعدها، یک بازپرس کنگره آمریکا که مسئول بررسى عملکرد دولت آمریکا در برابر عراق بود، اظهار داشت: «دامنه و وسعت انواع تجهیزات تکنولوژیکى، اطلاعاتى و نظامى حساسى که از طرف دولت آمریکا به عراق ارسال شده است، آدم را شوکه مى‌کند.» همچنین در گزارشى که بعدها در شبکه خبرى اى.بى.سى. آمریکا پخش شد، بر این مسئله تأکید شد که شرکت‌هاى آمریکایى، به‌طور قانونى و غیرقانونى، نوعى فن‌آورى را در اختیار عراق قرار داده بودند که این کشور را قادر مى‌ساخت برنامه‌هاى ساخت پیشرفته‌ترین جنگ افزارهاى نظامى‌اش را ادامه دهد. به گزارش روزنامه تایمز مالى چاپ انگلیس، شرکت آمریکایى «اینترنشنال سیگنال اند کنترل» نیز در انتقال مخفیانه فناورى ساخت بمبهاى خوشه‌اى به عراق دست داشتند.
فرانسه و تجهیز صدام به سلاح هسته‌ای
کمک اطلاعاتى آمریکا به عراق به‌عنوان یکى از مهمترین نیازمندى‌هاى این کشور، در صدر موافقت‌نامه‌هاى عراق و آمریکا در سال 1986 ــ 1365 محسوب مى‌شد. آمریکایى‌ها درباره فعالیت نیروى هوایى ایران اطلاعات ارزشمندى در اختیار عراق قرار مى‌دادند. این اطلاعات در آواکس‌هاى آمریکایى مستقر در ریاض جمع‌آورى شدند. روزنامه واشنگتن پست طى گزارشى نوشته بود: «آمریکا درباره آرایش نیروهاى ایرانى در جبهه‌ها و هدفهاى اقتصادى ایران، اطلاعات ماهواره‌اى در اختیار عراق قرار مى‌دهند».
ویلیام کیسى، از جمله افرادى بود که پیوند اطلاعاتى آمریکا و عراق را برقرار مى‌ساخت و پیش از اعزام سفیر آمریکا به بغداد، یک رییس تمام‌وقت ایستگاه اطلاعاتى را در بغداد مستقر کرده بود که قبل از هر حمله بزرگ عراق در جبهه جنگ یا حمله دیپلماتیک در جبهه سیاسى مورد مشورت صدام قرار مى‌گرفت.
منبع:تسنیم
