به گزارش سراج24، سیدمحمدمهدی توسلی در شماره جدید هفته نامه پنجره نوشت:
گفتمان سوم تیر در دورهای از تاریخ بروز و ظهور کرد که دولتمردان وقت شعارهای اصلی انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی را به حاشیه برده بودند و رسانههای وابسته به جریان حاکم بر فضای سیاسی کشور، تلاش داشتند شعارهای انقلاب اسلامی را کمرنگ کرده و حتی به فراموشی بسپارند.
در جولان چنین تفکری، نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شد و طی آن مردی تنها با تکیه بر شعارهای انقلاب اسلامی و پیگیری اهداف نظام جمهوری اسلامی، اقبال مردمی را به سوی خود جلب کرد تا در برههای سرنوشتساز، گفتمان انقلاب اسلامی را از خاکستر تفکرات غربزده دولتمردان وقت و جریان سیاسی متبوع آنها، احیا کند.
گفتمان سوم تیر با شعارهای محمود احمدینژاد بر پایه "پرکاری و کارآمدی"، "مبارزه با فقر و فساد و تبعیض"، "بازگشت به شعارهای انقلاب اسلامی" شکل گرفت و توانست او را به کرسی ریاست جمهوری برساند اما رفتهرفته احمدینژاد هم از شعارهای اساسی خود فاصله گرفت تا اینکه شعارهای گفتمان سوم تیر در دوره دوم ریاست جمهوری وی زمین خورد.
فاصله گرفتن احمدینژاد از آرمانها و شعارهای گفتمان سوم تیر، پایگاه اجتماعی دولت نهم و دهم را نیز متزلل کرد. دولتی که در سال 88 با 24 میلیون رأی، شکست سنگینی را بر سایر رقبایش متحمل کرد، در سال 92 هیچ پایگاهی برای حمایت از کاندیدای مدنظر خود برای انتخابات ریاست جمهوری نداشت و بر همین اساس نیز پس از پایان دوران مسئولیتش، موضع سکوت را اختیار کرد.
احمدینژاد حتی در برههای به دنبال "امکان سنجی" یا حتی "نظرسنجی" برای بازگشت به عرصه قدرت و سیاست برآمد، اما شرایط اجتماعی برای "بازگشت" را مساعد نمیبیند. جایی که حجتالاسلام میرتاجالدینی از نزدیکان احمدینژاد در مورد تصمیم احمدینژاد برای حضور در انتخابات مجلس شورای اسلامی میگوید:" آقای احمدینژاد قطعاً خودش در انتخابات مجلس کاندیدا نمیشود. در دیدارهایی که با مجموعههای مختلف داشتند و در اظهارنظرهایی که دارند، میگویند به خاطر انتخابات نیست، بلکه ما میخواهیم ارتباطات خود را حفظ کنیم."
بازگشت به شعارهای اصیل انقلاب اسلامی مهمترین دلیل پیروزی احمدینژاد در سال 84 بود. امروز دیگر کسی احمدینژاد 94 را مردی با کاپشن ساده بهاری خیابان بهشت نمیبیند؛ حتی دیگر شعارهایش را نیز طبقهای که به وی در سوم تیر 84 رای دادند، درک نمیکنند و با آن احساس بیگانگی دارند.
اما به راستی دلیل عدم توفیق احمدینژاد برای بازگشت به عرصه قدرت و سیاست چیست؟ و چرا وی دوباره نمیتواند پایگاه اجتماعی خود را در سال 84 بسیج کند.
1- "حاشیهسازی" جایگزین "کارآمدی"
تأکید بر "کارآمدی" و "پرکاری" یکی از ارکان اصلی گفتمان سوم تیر است. اصلی که همواره مورد توجه مردم قرار گرفت و چرخهای توسعه و پیشرفت کشور را بیش از پیش به حرکت درآورد اما فضای "پرکاری" و "اجتناب از حاشیهسازی" رفتهرفته از رویکرد دولت نهم فاصله گرفت تا اینکه در دولت دهم با طرح مسائل حاشیهای از سوی رئیس دولت و حلقه مدیریتی اطراف وی شاهد جایگزینی "حاشیهسازی" به جای "کارآمدی" بودیم.
محمد سلیمانی وزیر ارتباطات دولت نهم کاهش حجم فعالیتها و خدمترسانی در دولت دهم احمدینژاد را افزایش حاشیهها عنوان کرد و اظهار داشت: " در دولت اول احمدی نژاد در حوزه سازندگی و رسیدگی به مردم و سرکشی به استانها، سفرهای استانی، قناعت دولت، جلوگیری از اشرافی گری، شکستن حلقه های مدیریتی و باند بازی که در طول سالهای خاص ایجاد شده بود، خرد کردن باندهای سیاسی و اقتصادی که در بدنه دولت لانه کرده بودند، کوتاه شدن دست عده ای از بیت المال، جوانگرایی، پاکدستی مدیران، رشد علمی اقدامات موفقی صورت گرفت اما در دولت دوم حاشیههایی به سراغ دولت آمد."
2- فاصله طرح شعار گفتمان سوم تیر تا عمل احمدینژاد
پیگیری مفاسد اقتصادی، جلوگیری از رانتخواری و ایجاد حریم امن قضایی برای اشخاص خاص از دیگر ارکان گفتمان سوم تیر بود. زمانی که مردم به شعار مبارزه با "فقر و فساد و تبعیض" یا "ظلم و فساد و تبعیض" به محمود احمدینژاد رأی دادند خبر نداشتند که روزی همین شخص حرف از "خط قرمز"های کابینه خود میزند.
احمدینژاد پس از طرح اتهامات معاون اول خود توسط سخنگوی قوه قضائیه پشت تریبون میرود و اقدامات قضایی را نوعی سیاسی کاری مطرح میکند و میگوید:" کابینه خط قرمزی است که اگر بخواهند به آن دستاندازی کنند، دیگر من باید وظیفه قانونی خود را انجام دهم و این حتما به کشور آسیب میزند."
پس از دفاع تمام قد رئیس جمهور از معاون اول خود، محمدرضا رحیمی در ادامه اظهارات رئیس جمهور از تثبیت جایگاه خود حرف میزد و میگوید:"تا احمدی نژاد رییس جمهور است، من هم معاون اول ایشان خواهم ماند."
اینجاست که میتوان گفت یکی دیگر از ارکان اصلی گفتمان سوم تیر در دولت احمدینژاد رنگ میبازد و باعث میشود تا مردم و اصولگرایان انتقادهای تندی را به رئیس دولت وقت داشته باشند.
در همین راستا بود که احمد توکلی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و رئیس وقت مرکز پژوهشهای مجلس در یادداشتی به انتقاد از اظهارات رئیس جمهور پرداخت و نوشت:" احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس، در یادداشتی نوشته است:"در واقع نه تنها خط قرمزی برای رسیدگی به اتهام رئیس جمهور، و وزرا و اعضای دیگر کابینه مانند معاون اول، معاون اجرایی و رئیس دفتر رئیس جمهور وجود ندارد، بلکه قانون اساسی قوه قضائیه، یعنی قاضی را بالاتر از این مقامات نشانده است. در رسیدگی به اتهامات افراد خط قرمزی برای قوه قضائیه کشیده نشده و رئیس جمهور نیز در این باره هیچ وظیفه قانونی، اخلاقی و ملی ندارد."
3- رنگ باختگی "بازگشت به شعارهای انقلاب اسلامی" در دولت احمدینژاد
یکی دیگر از اصول گفتمان سوم تیر بازگشت به شعارهای انقلاب اسلامی بود، بازگشت به شعارهای 22 بهمن 57 که در دولتهای سازندگی و اصلاحات به فراموشی سپرده شده بود و به نوعی گفتمان جدیدی از تجددخواهی و غربزدگی در حال شکلگیری بود اما مردم در سوم تیر 84 بار دیگر اقبال خود را به شعارهای انقلاب اسلامی نشان داند تا بگویند بر سرعهدی که بستند، پایبند هستند و دولتها نمیتوانند شعارهای مردم را در انقلاب سال 57 نادیده بگیرند اما محمود احمدینژاد نیز از بازگشت به شعارهای انقلاب اسلامی سربرتافت.
وقتی پایگاه اجتماعی رأی گفتمان سوم تیر بر بنای "بازگشت به شعارهای انقلاب اسلامی" استوار میشود طبیعی است با عدول از مواضع و شعارهای انقلاب اسلامی این پایگاه اجتماعی نیز از عملکرد احمدینژاد انتقاد میکند و در نهایت فاصله میگیرد.
آیتالله عباس کعبی نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری انحراف احمدینژاد از گفتمان انقلاب اسلامی را بزرگترین اشتباه احمدینژاد عنوان میکند و میگوید:" این انحراف بزرگترین اشتباه تاریخی دولت آقای احمدی نژاد بود که تمام قد از جریان انحرافی دفاع کرد و همچنین نشان فرهنگ را نیز بر سینه لیدر این جریان داد."
وی افزود:"دولت (احمدینژاد) متاسفانه به تدریج از شعارهای اصلی خود که در متن آن شعارها گفتمان انقلاب اسلامی دیده میشد، فاصله گرفت و در آن حرکت اصلی انحراف ایجاد شد و دولت بر روی گفتمان اصلی خود استوار نماند."
وقتی هم شعار انقلاب اسلامی فراموش شود گفتمانهای جدیدی سعی دارد بروز و ظهور کند تا حتی در مقابل گفتمان اسلامی قرار گیرد. این مسئله جای خود را در دولت باز میکند و مشاهده میشود اسفندیار رحیم مشایی با جسارت تمام میگوید:"دوران اسلامگرانی به پایان رسیده است" و پس از آن نیز از "مکتب ایرانی" حرف به میان میآید که قطعاً نمیتواند مورد قبول و توجه پایگاه اجتماعی در گفتمان سوم تیر قرار بگیرد.
با این حال بازگشت احمدینژاد نمیتواند بر مدار گفتمان سوم تیر قرار بگیرد تا بتواند رأی بالای 24 میلیونی را برای رئیس جمهور دولت نهم و دهم در سایر عرصههای مختلف سیاسی و انتخابات کسب کند و وی در گذشته مسئولیت خود جادهای بدون "بازگشت" ساخت که دیگر نمیتواند بر روی پایگاه اجتماعی دوران قبل خود حساب باز کند.
منبع: پنجره