هنوز زمان زیادی از توافق هسته ای ایران و گروه پنج به علاوه یک نگذشته است که آمریکا نه تنها در کلام و عمل ، نسبت به اعتماد سازی در برابر حسن نیت ایران به توافق ژنو گام مثبتی بر نداشته است بلکه مقامات بلند پایه این کشور از تریبون های رسمی و با الفاظ توهین امیز و گاها تهدید آمیز نسبت به عملی شدن توافق هسته ای تردید های بسیاری را ایجاد کرده است.
سرویس بین الملل سراج24: چندی پیش بود که رسانه های آمریکا از تلاش‌های کاخ سفید برای جلوگیری از تصویب تحریمهای جدید در کنگره آمریکا نوشتند: دولت اوباما به شدت در حال تلاش برای بازداشتن کنگره از تصویب تحریمهای جدید علیه ایران است.
تحریم‌هایی که تنها در صورت شکست مذاکرات هسته‌ای و یا خودداری ایران از عمل به تعهدات خود از یک سال دیگر به اجرا گذاشته می‌شوند. اما این‌طور به نظر می‌رسد که تصویب تحریمهای جدید موجب عصبانیت ایران می‌شود. این فشار‌ها بر خلاف روح مذاکرات و یا چیزی شبیه آن است. آبرامز در ادامه این مطلب می‌نویسد:«... اما درست زمانی‌که ما در حال گفتگو برای کمتر آزار رساندن به ایران هستیم، آن‌ها به آزار همسایگان خود ادامه می‌دهند. آن‌ها باید ارسال سلاح را متوقف کنند. سوریه یک نمونه روشن است. اما ما اکنون با یک مورد دیگر مواجه هستیم و آن بحرین است.»
به نظر می‌رسد این مقاله بعد از آنکه خواننده را متوجه حسن نیت دولت اوباما در مذاکرات هسته‌ای با ایران می‌کند، تلاش می‌کند تا ایران را به زعم خود، کشوری معرفی کند که در حال بر هم زدن نظم خاورمیانه است. به گزارش مهر، در ادامه این مطلب بار دیگر تلاش شده تا تعهد آمریکا برای به نتیجه رساندن مذاکرات هسته‌ای با ایران به خواننده منتقل شود و از سوی دیگر به نوعی سعی شده تا دولت آمریکا و خوانندگان را در مورد ادعای دخالت ایران در امور کشورهای همسایه حساس کند. درست بعد از آنکه در ماه‌های پایانی سال ۲۰۱۳ میلادی، شاهد نوعی کشمکش میان کاخ سفید و کنگره در مورد تصویب تحریمهای جدید علیه ایران بودیم تا جایی که اوباما تهدید کرد که در صورت تصویب این تحریم‌ها آن را وتو خواهد کرد. چند نماینده کنگره آمریکا از جمله «پیتر روسکام» سناتور ایالت ایلینویز، «ریچارد مک کول» سناتور جمهوریخواه ایالت تگزاس، «جن گرین» و سناتور «دانیل لیپینسکی» با انتشار بیانیه‌ای خواستار تنظیم مجدد شرایط توافق هسته‌ای میان ایران و گروه ۱+۵ که در ژنو به دست آمد، شدند. این بیانیه درحالی منتشر می‌شد که وزارت خزانه داری آمریکا ۱۹ فرد و شرکت جدید را در لیست سیاه تحریمهای خود قرار داد. ایران با انتقاد شدید از این اقدام کاخ سفید آن را در تضاد با روح توافقنامه ژنو خوانده و از واشنگتن خواست به بازی دوگانه خود پایان دهد.
با نگاهی واقع بینانه به طرح تحریمهای جدید در کنگره،که در نگاه اول نقض آشکار توافقنامه هسته‌ای ژنو ۳ بود آمریکا سعی دارد از اعتماد ایران که در جریان یک موج مثبت در محیط داخلی نسبت به دستیابی به یک توافق دو طرفه بوجود آمده برای امتیاز گرفتن استفاده کند هر چند آمریکا اعلام کرده این تحریم‌ها جدید نیست و از قبل مهیا بوده و فقط امروز اعلام می‌شود.
در تحلیل این موضوع مهرداد اسلامی رئیس مرکز مطالعات بین المللی پرتو و کار‌شناس مسایل استراتژیک معتقد است: تحریمهای جدید و تلاش کنگره آمریکا برای تغییر در متن توافقنامه هسته‌ای همچنان رنگ و بویی از امتیاز گیری غرب برای هدایت برنامه هسته‌ای ایران به سوی یک تعلیق دایم به خود گرفته و از سویی دیگر به نظر می‌رسد آمریکا با اعمال این تحریم‌ها در حال ایجاد بستری برای مدیریت طرح گام اول برای امتیاز‌گیری بیشتر در مرحله نهایی و اصلی اعتماد سازی است.
از سویی دیگر آمریکا به عنوان عضوی از گروه پنج به علاوه یک عملا در برابر گام‌های مثبت ایران بر اساس توافق با آژانس بین المللی انرژی اتمی در ۱۱ نوامبر که به بازرسان سازمان ملل اجازه داد از تاسیسات آب سنگین اراک و معدن کیک زرد گچین در جنوب کشور بازدید کنند و یا اطلاعاتی در مورد سانتریفیوژ‌های نسل جدید که در اختیار بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی گذاشت، بحث را از مسیر گام‌های عملی خود خارج و در مسیر مذاکرات کارشناسی نگه داشته‌اند و برای عملیاتی شدن توافق هسته‌ای عملا گامی را برنداشته وعلیرغم مدت زمان اندکی که تعیین شده است با به درازا کشاندن مدت زمان مذاکرات در مباحث کارشناسی برای انجام گام‌های طرح اول مندرج در متن توافقنامه سعی دارد به یک برتری نسبت به ایران دست یابد که یک نمونه آن تلاش کنگره برای تغییر در مفاد توافقنامه و هم چنین وضع تحریمهای جدید علیه ایران است.
چنان که مهدی محمدی کار‌شناس مسایل هسته‌ای نیز معتقد است آمریکایی‌ها از یک طرف در بحث هسته‌ای با ایران توافق می‌کنند و تحریمهای را که در قبال ایران در موضوع هسته‌ای قرار دادند، حاضرند تا حد زیادی تعدیل کنند، ولی حاضر نیستند اهرم فشار خودشان را با عناوین دیگر به اجرا نگذارند.
کارل جکسون تحلیلگر سیاسی آمریکایی در زمان مذاکرات هسته ای ایران و پنج به علاوه یک در ژنو در صفحه شخصی خود در یک شبکه اجتماعی نوشت آن چیزی که در نشستهای اخیر رئیس جمهور ایالات متحده و وزیر امور خارجه این کشور خیلی مشهود است، این است که آمریکایی ها زیر فشار لابی صهیونیستها قرار دارند و بنابر این موضوع از یکطرف به نوعی سرشکستگی برای مردم آمریکا است که سردمدارانشان به جای اینکه در خصوص مسایل سیاسی و اقتصادی شان به افکار عمومی پاسخ دهند به لابی های صهیونیستی و گروههای فشار صهیونیستها پاسخ می دهند و بیشتر دغدغه آنان این است که رژیم صهیونیستی از این مذاکرات نگران نباشد و به آنان نشان دهند که امنیت آنان برایشان مهم است و آنچه که در این بین مغفول می ماند مسایل مربوط به وضعیت اقتصادی و امنیتی ایالات آمریکا و کشورهای اروپایی است.
در نگاه اول و در واضح ترین حالت این مطلب بیانگر این مسئله است که سیاست آمریکا با منافع دولتمردان رژیم صهیونیستی همسو است. در نشستهای اخیر رئیس جمهور و وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخگویی به سؤالات به نوعی حالات انفعالی داشتند و این نشانگر تأثیر و نفوذ لابی صهیونیست بر سران آمریکاست و بی جهت گفته نشده که سایه سنگین رژیم صهیونیستی در مذاکرات هسته ای وجود داشته است و دول غرب بیشتر از آنکه بخواهند متوجه مباحث مربوط به خودشان باشند، مراقبت می کردند که نتایج مذاکراتشان اسباب نگرانی و ناراحتی سران رژیم صهیونیستی را فراهم نکند.
همه این اتفاق ها در حالی رخ می دهد که حسن روحانی و دیپلمات های ارشد ایران هم چنان بر حسن نیت آمریکا در پایبندی ایران بر توافق ژنو پایبندند .
روزنامه «تودی زمان» روز گذشته سخنان روحانی در اجلاس دامووس را مورد توجه قرار داده و با اشاره به این سخنان می نویسد ایران مصمم به مذاکره برای دستیابی به توافق هسته ای جامع با قدرت های بزرگ است تا از این طریق، بتواند نسبت به احیای اقتصاد آسیب دیده خود اقدام کند. این روزنامه می نویسد روحانی در سخنرانی خود به این موضوع اشاره کرده که ایران بر مبنای اصل تعامل سازنده با جهان، با ایالات متحده به مذاکره پرداخته و از آمریکا می خواهد که حرف های خود را با عمل همراه کند.
با این حال، وزیر خارجه آمریکا در برابر اظهارات روحانی از ادبیات تهدیدآمیزی درباره موضوع هسته ای ایران استفاده کند. به نوشته «تایمز اسرائیل»، جان کری اظهار داشته اگر ایران به تعهدات خود در بحث غنی سازی اورانیوم عمل نکند و یا به سمت دستیابی به توانایی ساخت سلاح هسته ای حرکت کند، ارتش آمریکا برای اقدام علیه این کشور آماده است. وی اظهار داشته: «اگر آن ها چنین کاری را انجام دهند، گزینه نظامی که در دسترس ایالات متحده است، آماده خواهد و [نیروی نظامی] کاری که باید انجام دهد را انجام خواهد داد». وی همچنین تأکید کرده دولت آمریکا در زمینه توافق هسته ای با ایران، با شرکای خود در سطح منطقه روراست بوده و هر اطلاعاتی که لازم بوده را در اختیار آن ها قرار داده است.
کاخ سفید در واکنش به سخنان حسن روحانی درباره توافقنامه هسته‌ای ژنو و اعلام پیروزی او بر قدرت‌های جهانی در جمع مردم خوزستان با انعقاد این توافق گفت که این سخنان تنها مصرف داخلی دارد. بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، «جی کارنی»، سخنگوی کاخ سفید به خبرنگاران گفت: «این مسئله نه برای ما تعجب‌انگیز است و نه باید باعث تعجب شما بشود که رئیس جمهور ایران توافقنامه ژنو را به فراخور مخاطبان داخلی خود تفسیر کند.»
وی سپس در اظهاراتی توهین‌آمیز، تاکید کرد که «آنچه مقامات ایران می‌گویند، اهمیتی نخواهد داشت؛ بلکه آن چه انجام می‌دهند مهم است.»
با این حال باید گفت هر چند اقدامات آمریکا به عنوان عضو گروه پنج به علاوه یک در قبال ایران خلاف قواعد این گروه بوده و به طور قانونی آمریکا بیش از حوزه اختیارات خود اقدام کرده و به یک نوع تک روی در به دست گرفتن نبض توافق هسته‌ای محکوم است، این رفتار‌ها به این معنا است که ممکن است ابزار تحریم در بحث هسته‌ای کارایی خودش را از دست داده باشد و بنابراین آمریکا برای مقرون به صرفه کردن این سیاست تحریم‌ها را در بخش هسته‌ای تعدیل و یا تضعیف می‌کند، ولی عینا همین تحریم‌ها و یا تحریمهای مشابه و گسترده تری را تحت عناوین حقوق بشر و موشکی دوباره به اجرا می‌گذارند. با توجه به همین مسئله باید گفت آمریکا در عمل هیچ حرکت مثبتی برای ایجاد یک توافق دائم در موضوع هسته‌ای انجام نداده است.
