گروه فرهنگی «سراج24»- مرتضی اسماعیل دوست: چندی است جدیدترین پروژه هنجار شکنانه در فضای مجازی بلوایی به پا کرده است. داستانی از بی اخلاقی های رایج در شبکه های مجازی که گاه از شدت تباهی سرریز شده و بخش گسترده تری از کاربران فضای مجازی و مخاطبان جست و جوگر را خبردار می سازد.
از قرار معلوم تصاویری از پسری جوان با دختران مختلف در فضای مجازی دست به دست شده و پس از آن که جوان بیمار در ویدیویی ادعا کرد که این افراد اعضای خانواده او هستند و تلفن همراهش نیز به سرقت رفته است با تحقیقات پلیس فتا ابعاد شوم رابطه پسر با دختران جوان فاش شد و فریب و سوء استفاده از دختران و انتشار تصاویر غیراخلاقی و مسموم سازی اجتماع توسط جوان هوسران روشن گردید.
حقیقت امر این است که اتفاق فوق اولین مورد و آخرین آن در فضای بی حصار مجازی نمی باشد و در این جهان مخوف و تنگ مجازی آنقدر شایعات، دروغ پراکنی و لجن سازی در نزد برخی کاربران سوء استفاده گر از جهان تکنولوژیک وجود دارد که جای تامل مسئولان، ریشه یابی جامعه شناسان و روانکاوان و تحلیل اهالی تفکر را الزامی می سازد.
قابل ذکر است در دوران گذشته شاهد این بودیم که جامعه ایرانی به دلیل تعلق خاطر به جهان های متمایز سنت و مدرنیته در ابتدای ورود هر نوع نوآوری با ملاحظاتی قابل توجه از هراس یا دوگانگی با پدیده های فوق برخورد می کرد اما نسل جدید بی باک به دور از هرگونه تامل و یا محتاط گرایی سعی دارد در دست یابی و پیشبرد دست آوردهای بشری گوی سبقت را از دیگر کشورها برباید و از این رو شاهد رونمایی هر چه سریعتر ابزارهای جدید توسط این نسل جوان هستیم. از طرفی معضلات تربیتی نسل جدید که با ناتوانی والدینی از نسل های گذشته و گاه بی تفاوتی آن ها همراه است، شرایطی ناهنجار و هراس انگیز از آینده فرهنگی ایرانیان را فراهم خواهد ساخت. نسلی که با وجود فضای فکری محدود در دورانی از گستردگی تکنولوژیک گرفتار آمده اند و توان مهار و یا تحلیل ابزارها و نحوه برخورد با آن ها را به هیچ وجه نداشته و در هجون ابرقدرت های ماشینیسم جهان غرب به تمام معنا دست های خود را مبنی بر پذیرش مطلق بلند کرده اند.
برای بررسی نمونه ای کاربردی از ذهنیت مخدوش نسل جوان و وادادگی تمام و کمال آن به نمونه شعله ور شده اخیر می پردازیم که جوان هنجارشکن پس از احراز جرم خود در وضعیتی از ندامت بسر می برد. جوانی ۲۶ سال که شواهد نشانگر متمول بودن وی و درد بی دردی ناشی از رفاه زیست بوده اما بعدا مشخص شده که جوان دیوانه با تظاهر به ثروت مندی اقدام به اغفال دختران کرده و حتی در هنگام بازداشت توسط پلیس در خانه ای استیجاری دستگیر شده است! اگر چه حفظ حریم خصوصی افراد از موارد بسیار اساسی در هر کشوری است، اما معضل رابطه مندی های خلاف شرع، مراوده و دوستی های دختران و پسران و عدم پایبندی به اخلاقیات دینی و عرفی مساله اساسی و عامل تمام معضلات رخ داده می باشد که نیاز به رعایت حریم انسانی و دوری از تمایلات شیطانی خواهد داشت.
اما در واکاوی هنجارهای فوق می توان به بیکاری و عدم علاقه به فعالیت و یا عدم دسترسی به مکانیزم های تولید برای جوانان آلوده به مفاسد اجتماعی رسید و مساله دیگر علاقمندی این طیف جهت دست یابی به شهرت های آنی رخ داده در فضای مجازی خواهد بود. مساله ای که با توجه به ارتباطات نزدیک شبکه ای در فضای مجازی بسیار سهل الوصول بوده و دیگر نیازی به طی کردن مسیر جهت رسیدن به شهرت نمی باشد. فریبکده ای که موجب تمایل بسیاری از فعالان عرصه های مختلف جهت حضور در این عرصه شده و نقش آفرینان عرصه های هنری را به تلاش جهت عرضه اندام و بازارگرمی در فضای مجازی کشانده است. برخلاف مولفه های بنیادین شبکه های اجتماعی مجازی که ایجاد حسی مشترک از آگاهی و بهره مندی از خرد جمعی است، در این چرخه ناپایدار با اطلاعاتی بی پایه و اساس، نگاهی دروغین و ترویج بی اخلاقی هایی می رسیم که در درازمدت موجب اثرات نامطلوبی در کل ساختار فکری و رفتاری جامعه خواهد داشت، در واقع ناهنجاری های فضای ناپیدای مجازی به درون جامعه حقیقی نفوذ کرده و سموم آن ریشه فرهنگ دیداری، شنیداری و رابطه مندی را خواهد خشکاند.
از این رو جهت مقابله با بحران سونامی وار هویت زدایی در فضای مجازی لازم است ضمن سازماندهی گروه های اجتماعی به مقابله با هرگونه بی اخلاقی های رایج در این چرخه پرداخت و با وضع و اجرای قوانین دشوار و سخت گیرترین برخورد با مجرمان از رشد قارچ های مسموم اخلاقی جلوگیری کرد.
